Problematyka ewidencji prowadzonej na potrzeby ulgi IP BOX
Ulga IP Box polega na możliwości zastosowania preferencyjnej stawki podatku dochodowego.
Mimo że ulga ta obowiązuje w Polsce od 2019 r., podatnicy dość niechętnie z niej korzystają. Wydaje się, że jest to spowodowane niejasnym mechanizmem jej stosowania. W art. 24d ust. 2 Ustawy o CIT wymieniono w sposób enumeratywny kwalifikowane prawa własności intelektualnej, z których dochód może zostać opodatkowany stawką 5%. Jednak samo ustalenie, że dane prawo własności intelektualnej zostało wskazane w treści tego przepisu nie wystarczy, by podatnik mógł skorzystać z ulgi. W celu zastosowania ulgi konieczne jest bowiem spełnienie także innych wymogów. Jednym z nich jest obowiązek prowadzenia ewidencji rachunkowej (art. 24e Ustawy o CIT).
Nad problemem prowadzenia ewidencji pochylił się Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gorzowie Wielkopolskim (dalej: WSA) w wyroku z 30 lipca 2020 r. o sygn. I SA/Go 115/20. Sprawa dotyczyła co prawda przepisów PIT, niemniej regulacje dotyczące obowiązku prowadzenia ewidencji na gruncie ustawy o CIT są analogiczne.
Zgodnie z art. 30 cb ust. 2 Ustawy o PIT na cele ulgi IP Box podatnicy prowadzący podatkową księgę przychodów i rozchodów powinni prowadzić odrębną ewidencję. Ewidencja powinna wyodrębniać każde kwalifikowane prawa własności intelektualnej oraz wskazywać przychody, koszty uzyskania przychodów i dochód (straty), przypadające na każde kwalifikowane prawo własności intelektualnej.
Biorąc pod uwagę brzmienie ww. przepisu, podatnik we wniosku o interpretację indywidualną zapytał, czy wystarczy, że ewidencja będzie gotowa dopiero na moment rozliczenia ulgi.
Dyrektor Krajowej Izby Skarbowej stwierdził, że sporządzana dopiero na potrzeby rozliczenia odrębna ewidencja nie może odzwierciedlać należytego prowadzenie ksiąg, a tym samym nie wypełniała przesłanki art. 30 cb ust. 1 i 2 Ustawy o PIT. Zdaniem organu rzetelne dokumentowanie wszystkich operacji finansowych dotyczących IP BOX nie może polegać na zaewidencjonowaniu i wyodrębnieniu ich na koniec okresu rozliczeniowego, a stworzenie w przyszłości odrębnej ewidencji tylko po to, aby wypełnić obowiązek wynikający z powołanego przepisu, nawet w sytuacji, kiedy na jej podstawie możliwe będzie prawidłowe określenie podstawy opodatkowania stawką 5%, przekreśla uprawnienie do zastosowania preferencyjnej stawki opodatkowania uzyskiwanych dochodów.
We wskazanym powyżej wyroku WSA uznał jednak rację podatnika i wskazał, że Dyrektor Krajowej Izby Skarbowej błędnie przyjął, że ewidencja sporządzona dopiero na potrzeby rozliczenia nie wypełnia przesłanek ustawowych, a stanowisko, że taka ewidencja przekreśla uprawnienie do zastosowania preferencyjnej stawki jest zbyt daleko idące.
Wskazać przy tym należy, że Ministerstwo Finansów w Objaśnieniach podatkowych z dnia 15 lipca 2019 r. dotyczących preferencyjnego opodatkowania dochodów wytwarzanych przez prawa własności intelektualnej – IP BOX w pkt 174. wskazało, że: Podatnicy, którzy zdecydują się na skorzystanie z preferencji IP Box mają obowiązek prowadzenia odrębnej ewidencji dla wszystkich operacji finansowych związanych z uzyskiwaniem tych dochodów. Przepisy o IP Box nie narzucają podatnikom konkretnej formy ewidencjonowania zdarzeń na cele stosowania preferencji IP Box. Jednak dla celów obliczenia dochodu z kwalifikowanego IP istotne jest, by ewidencja ta była prowadzona w sposób należyty tak, aby móc w rocznym zeznaniu podatkowym wykazać łączną sumę przychodów, kosztów podatkowych, dochodów, strat, dochodów podlegających opodatkowaniu stawką 5%, oraz dochodu, który nie będzie podlegał preferencyjnemu opodatkowaniu.
Zgodnie ze stanowiskiem WSA, istotą tej ewidencji jest umożliwienie prawidłowego określenia podstawy opodatkowania preferencyjną stawką. Z tej ewidencji powinno wynikać przypisanie kosztów działalności do poszczególnych źródeł, a dla celów obliczenia dochodu objętego ulgą IP BOX ważne jest, by była ona prowadzona należycie. Zdaniem WSA organ w interpretacji indywidualnej pominął cel stworzenia przedmiotowej ewidencji poprzez przyjęcie, że stworzenie jej dopiero na potrzeby rozliczenia spowoduje, że ewidencja będzie nienależycie prowadzona.
Wydaje się, że ww. wyrok WSA powinien ułatwić podatnikom skorzystanie z ulgi IP BOX. Obowiązek prowadzenia ewidencji rachunkowej może sprawiać problemy interpretacyjne, ponieważ przepisy w tym zakresie są dość nieprecyzyjne. Zgodnie jednak ze stanowiskiem WSA obowiązek ten nie jest jednak obwarowany szczególnymi wymaganiami, a ewidencja powinna spełniać wyłącznie wymóg należytego prowadzenia i może zostać sporządzona dopiero na potrzeby rozliczenia ulgi. Miejmy nadzieję, że w przyszłości pojawi się w interpretacjach i orzecznictwie więcej wskazówek, które rozwieją wątpliwości podatników i zachęcą ich do korzystania z ulgi.
Autorka: Katarzyna Dziwińska – młodszy konsultant podatkowy
W załączeniu przedstawiamy Państwu podstawowe informacje dotyczące ulgi IP BOX – pobierz
AUTOR WPISU
E: katarzyna.dziwinska@pl.Andersen.com
T: 32 731 68 57