Pozytywny wyrok TSUE – rozliczenie VAT z tytułu WNT oraz importu usług
Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej uznał za niezgodne z Dyrektywą VAT przepisy ograniczające neutralność WNT.
18 marca 2021 r. Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (dalej jako: „Trybunał”) wydał wyrok w sprawie C‑895/19, odpowiadając tym samym na pytanie prejudycjalne Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach. Rozpatrywana sprawa dotyczyła zgodności z prawem Unii Europejskiej polskich przepisów, które uzależniały neutralność wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów od rozliczenia transakcji w deklaracji VAT nie później niż w ciągu 3 miesięcy od końca miesiąca, w którym powstał obowiązek podatkowy.
Analizowany przez Trybunał przepis (art. 86 ust. 10b pkt 2 lit. b) obowiązuje od 1 stycznia 2017 roku. Na jego mocy (a także na podstawie art. 86 ust. 10i) w razie opóźnienia w wykazaniu w deklaracji wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów na terytorium kraju podatnik tracił neutralność podatkową transakcji. Oznacza to, że w takim przypadku musiał on rozliczyć podatek należny wstecz (w miesiącu, w którym powstał obowiązek podatkowy), jednak podatek naliczony mógł być odliczony dopiero w deklaracji bieżącej. Skutkowało to koniecznością zapłaty odsetek od zaległości podatkowych.
Zgodność obu przepisów z prawem Unii Europejskiej poddał w wątpliwość Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach. Sąd ten miał wątpliwość czy uprawnione jest ograniczenie prawa do odliczenia podatku naliczonego na podstawie jedynie drugorzędnych przesłanek formalnych, bez przeanalizowania innych okoliczności sprawy, zwłaszcza dobrej wiary podatnika.
W omawianym wyroku Trybunał uznał, że wątpliwości WSA w Gliwicach są uzasadnione i stwierdził, że prawo Unii Europejskiej nie pozwala na wprowadzenie przepisów, które uzależniają realizację prawa do odliczenia podatku naliczonego od wykazania należnego VAT w deklaracji podatkowej, złożonej w terminie trzech miesięcy od upływu miesiąca, w którym w odniesieniu do nabytych towarów powstał obowiązek podatkowy.
TSUE w wyroku podkreśla, że zastosowane przez polskiego ustawodawcę środki były nieproporcjonalne i nie mogą być uzasadnione potrzebą zapobiegania oszustwom podatkowym.
Choć wyrok literalnie dotyczy tylko wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, to naszym zdaniem wnioski z niego płynące powinny być brane pod uwagę również przy ustalaniu konsekwencji podatkowych innych transakcji, których neutralność ograniczono. Uwagi odnoszące się do wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów w takim samym stopniu mają bowiem zastosowanie do importu usług, dostawy towarów, dla których podatnikiem jest nabywca oraz w przypadku tzw. nietransakcyjnego przemieszczenia towarów.
W praktyce wyrok Trybunału może przyczynić się do znacznego uproszczenia rozliczeń, a nawet otworzyć wielu podatnikom drogę do odzyskania nienależnie zapłaconych odsetek od zaległości podatkowych z tytułu wykazanego historycznie należnego podatku VAT, gdy podatek naliczony został wykazany na bieżąco.
Jeżeli są Państwo zainteresowani bliższymi informacjami lub analizą wpływu wyroku Trybunału na Państwa działalność, to zachęcamy do kontaktu.
KONTAKT
E: aleksandra.kalinowska@pl.Andersen.com
T: +48 22 690 08 70
M: +48 724 440 693
E: elzbieta.lis@pl.Andersen.com
T: +48 32 731 68 58
M: +48 664 948 038