TSUE zadecyduje w temacie rozliczania VAT w międzynarodowych łańcuchach dostaw
Postanowieniem z dnia 12 lipca 2024 r., Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie skierował do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej („TSUE”) trzy pytania prejudycjalne dotyczące rozliczenia VAT w międzynarodowych łańcuchach dostaw.
Istota sprawy
Sprawa dotyczyła polskiej Spółki („Spółka”, „Skarżąca”), która sprzedawała towary kontrahentowi z Wielkiej Brytanii (należącej wówczas do Unii Europejskiej), zarejestrowanemu na potrzeby podatku VAT na Łotwie. Skarżąca zadeklarowała wewnątrzwspólnotowe dostawy towarów („WDT”) na rzecz brytyjskiego kontrahenta, opodatkowane stawką 0%. Aby udokumentować te dostawy, Spółka przedstawiła listy przewozowe CMR, potwierdzające dostarczenie towarów na . W związku z powyższym Skarżąca zakładała, że zgodnie z udzielonymi jej informacjami, towary będą przemieszczane w ramach UE, jednak kontrahent ostatecznie przetransportował je do kraju pozaunijnego. Organy podały więc w wątpliwość, czy taką transakcję, gdzie faktyczny przebieg dostawy nie pokrywa się z początkowymi ustaleniami stron, należy klasyfikować jako WDT czy eksport.
Wątpliwości organów
WSA rozważał, czy Spółka ma obowiązek posiadać wiedzę o ostatecznym miejscu przeznaczenia towarów oraz czy brak tej wiedzy wpływa na klasyfikację transakcji. Skarżąca może nie mieć możliwości monitorowania wszystkich działań kontrahenta, jednak równocześnie konieczne jest zadbanie o prawidłowe, zgodne ze stanem faktycznym, rozliczenie podatkowe. Kolejnym aspektem sprawy jest zgodność dokumentów przewozowych z rzeczywistym przepływem towarów. Organy podatkowe mogą posiadać inne dane niż te, które otrzymała Spółka, co rodzi pytanie o to, które dokumenty są decydujące przy ustalaniu stawki VAT.
Naczelny Sąd Administracyjny stwierdził, że sam fakt, iż nabywca towaru podejmuje samodzielnie decyzję o wywozie towaru poza terytorium Unii Europejskiej, bez wcześniejszych porozumień handlowych ze Spółką, nie kwalifikuje się jako eksport zgodnie z art. 2 pkt 8 ustawy o VAT. NSA podkreślił, że jeśli nabywca zgłasza towar do wywozu na własną rękę, sprzedawca nie może automatycznie przedefiniować dostawy na eksportową. W rezultacie NSA skierował sprawę do ponownego rozpatrzenia przez WSA, który z kolei skierował do TSUE pytania, dotyczące art. 146 ust. 1 lit. b) dyrektywy VAT, czyli przepisu, który przewiduje zwolnienie z VAT w eksporcie.
Konsekwencje dla Podatników
Decyzja TSUE, czy istotne jest spełnienie materialnych, czy też formalnych przesłanek eksportu, będzie mieć kluczowe znaczenie dla firm dostarczających towary na rzecz zagranicznych kontrahentów, zarówno wewnątrz Unii Europejskiej, jak i poza jej granicami. Tacy podatnicy powinni mieć świadomość istotności rozróżnienia między wewnątrzwspólnotową dostawą towarów a eksportem z perspektywy zastosowania stawki VAT 0%. Kwestie dokumentacyjne różnią się pomiędzy tymi dwoma przypadkami, dlatego precyzyjna klasyfikacja ma istotne znaczenie, aby uniknąć sporów z instytucjami podatkowymi i ewentualnych konsekwencji finansowych.
W przypadku jakichkolwiek pytań lub wątpliwości w zakresie kwestii poruszonych w niniejszej informacji, służymy Państwu pomocą i zachęcamy do kontaktu.
KONTAKT
E: aleksandra.kalinowska@pl.Andersen.com
T: +48 22 690 08 70
M: +48 724 440 693
E: elzbieta.lis@pl.Andersen.com
T: +48 32 731 68 58
M: +48 664 948 038
