Budowanie kompetencji w zakresie AI – nowy obowiązek pracodawcy
2 lutego 2025 r. weszła w życie pierwsza część unijnego aktu w sprawie sztucznej inteligencji, zwanego również „AI Act”. Większość obowiązujących na mocy tego aktu obowiązków dotyczy dostawców i producentów systemów opartych na sztucznej inteligencji. Jednakże wprowadzono jeden obowiązek, który jest adresowany do każdego podmiotu stosującego system wykorzystujący sztuczną inteligencję, np. asystenta AI („systemy AI”).
Kompetencje w zakresie AI
Artykuł 4 aktu w sprawie sztucznej inteligencji nakazuje podmiotom stosującym systemy AI podjęcie środków w celu zapewnienia, w możliwie największym stopniu, odpowiedniego poziomu kompetencji w zakresie sztucznej inteligencji (tzw. AI literacy) wśród swojego personelu i innych osób zajmujących się działaniem i wykorzystaniem takich systemów.
Ponadto, budowanie kompetencji zespołów, które korzystają z systemów AI powinno odbywać się z uwzględnieniem ich wiedzy technicznej, doświadczenia, wykształcenia, wyszkolenia oraz kontekstu w jakim korzystają z systemów AI, a także biorąc pod uwagę osoby lub grupy osób, wobec których systemy AI mogą być wykorzystane (np. jeśli korzystamy z AI jako pierwszej linii pomocy na infolinii).
Co trzeba zrobić?
W związku z wejściem w życie nowych przepisów pracodawca, który wyposażył pracowników w systemy AI jest zobowiązany do tego, aby budować wśród tych pracowników odpowiednie kompetencje. Należy przez to rozumieć szkolenie pracowników, w tym rozwijanie umiejętności, poszerzanie wiedzy, zrozumienia oraz świadomości możliwości i ryzyka związanych z korzystaniem z AI, a także ich budowanie świadomości co do praw oraz obowiązków pracowników w tym zakresie.
Działania dotyczące budowania kompetencji w zakresie AI mogą przybrać formę wybraną przez pracodawcę, ale powinny być dostosowane do odbiorców i być skuteczne. W niektórych sytuacjach wystarczające może być przedstawienie zasad korzystania ze sztucznej inteligencji w formie pisemnej lub graficznej (np. infografik). Jeżeli jednak systemy AI mają przetwarzać dane osobowe, właściwe może okazać się przeprowadzenie bardziej zintensyfikowanych działań, np. kompleksowych szkoleń w celu zbudowania świadomości ryzyk związanych z systemami AI.
Czy za niespełnienie tego obowiązku grożą kary?
Wbrew stwierdzeniom wypowiadanym w przestrzeni publicznej, akt w sprawie sztucznej inteligencji nie wprowadza wprost kar pieniężnych za niewypełnianie obowiązków określonych w art. 4, tj. budowania kompetencji w zakresie AI. Nie znaczy to jednak, że obowiązek ten może zostać zaniedbany – w przypadku bowiem, gdyby doszło do powstania szkody, a wcześniejsze szkolenia mogłyby zapobiec jej powstaniu, to brak przeprowadzenia takich szkoleń mógłby zostać odczytany jako naruszenie ogólnego zobowiązania do zachowania należytej staranności.
Jeżeli mają Państwo pytania lub potrzebują wsparcia w przygotowaniu warsztatów lub szkoleń lub innej pomocy w zakresie budowania kompetencji AI, zachęcamy do kontaktu. Nasi specjaliści chętnie udzielą szczegółowych informacji i pomogą Państwu w spełnieniu tego obowiązku.
KONTAKT
E: magdalena.patryas@pl.Andersen.com
T: +48 32 731 68 84
M: +48 502 392 419