Składasz TPR-C? Sprawdź czy na pewno nie musisz do końca marca składać ORD-U
Dokonując rozliczeń i raportowania w zakresie CIT / PIT za 2021 rok, należy zwrócić szczególną uwagę na nowe obowiązki w zakresie tzw. „pośrednich transakcji rajowych” o których mowa w art. 11o ust. 1a i 1b ustawy o CIT oraz art. 23za ust. 1a i 1b ustawy o PIT.
Jakie obowiązki dotyczą transakcji z 2021 roku?
Obowiązkowi przygotowania dokumentacji podatkowej podlegają nie tylko transakcje zawierane z podmiotami powiązanymi, ale również transakcje z kontrahentami mającymi siedzibę w krajach stosujących szkodliwą konkurencję podatkową (tzw. „rajach podatkowych”) – nawet jeśli są to podmioty niepowiązane.
Zgodnie z przepisami obowiązującymi od 2021 roku, podatnicy zobowiązani są do sporządzenia dokumentacji podatkowej nie tylko dla transakcji zawartych bezpośrednio z podmiotami mającymi siedzibę w „rajach podatkowych”, ale również w sytuacji, gdy tzw. „rzeczywisty właściciel” wypłacanych przez nich należności (niekoniecznie bezpośredni dostawca) ma siedzibę w „raju podatkowym”.
Co więcej, przepisy Ustawy o CIT / PIT wprost nakazują polskiemu podmiotowi przyjęcie założenia, że „rzeczywisty właściciel” może mieć siedzibę w „raju podatkowym”, jeżeli druga strona transakcji dokonuje rozliczeń z takim podmiotem.
W praktyce oznacza to, że polskie organy podatkowe mogą oczekiwać sporządzenia lokalnej dokumentacji cen transferowych dla transakcji zawieranych przez polskie podmioty z niepowiązanymi dostawcami, jeżeli wymienieni dostawcy dokonują zakupów od podmiotu/ów z „rajów podatkowych”. To na polskim podmiocie spoczywa ciężar udowodnienia, że „rzeczywistym właścicielem” nie jest podmiot z „raju podatkowego”.
Próg materialności dotyczy kosztowej transakcji jednorodnej przekraczającej wartość 500 tys. złotych z jednym dostawcą. Wartość transakcji jednorodnej ustala się za dany rok podatkowy (nie chodzi o jednorazową wartość na fakturze przekraczającą 500 tys. zł). Należy podkreślić, że obowiązek dotyczy transakcji zawieranych nie tylko z dostawcami powiązanymi, ale także z dostawcami niepowiązanymi.
Dlaczego to ważne?
Brak dokumentacji podatkowej oraz niedopełnienie obowiązków raportowania związanych z cenami transferowymi (złożenie TPR oraz oświadczenia o sporządzeniu dokumentacji) stanowi uchybienie przepisom podatkowym i wiąże się z sankcjami ze strony organów podatkowych (w tym również osobistymi z kodeksu karnego-skarbowego wobec osób odpowiedzialnych). Do ograniczenia ryzyka po stronie polskich podmiotów przyczynia się natomiast dochowanie należytej staranności przy weryfikacji, czy zaistniał obowiązek w zakresie sporządzenia lokalnej dokumentacji cen transferowych.
W tej sytuacji w interesie polskiego podmiotu leży zweryfikowanie, czy jego dostawcy są „rzeczywistymi właścicielami” wypłacanych na ich rzecz należności oraz ewentualnie, czy dokonują oni rozliczeń z tytułu transakcji kosztowych zawieranych z podmiotami z rajów podatkowych na łączną kwotę co najmniej 500 tys. zł (a jeśli tak, to czy rozliczenia te są powiązane z transakcją zawieraną z polskim podmiotem).
Taka weryfikacja nie tylko pozwoli na zidentyfikowanie transakcji, które należy objąć lokalną dokumentacją cen transferowych oraz na potwierdzenie, że w stosunku do pozostałych taki obowiązek nie występuje, ale również ograniczy ryzyko polskiego podmiotu w sytuacji ewentualnego sporu z organami podatkowymi wskazując, że dochował należytej staranności w procesie weryfikacji obowiązków związanych z dokumentowaniem transakcji.
Poniżej został zamieszczony przykład niepełnej procedury dla tzw. pośrednich transakcji rajowych i konsekwencji jej zastosowania:
– zakres prac: tylko weryfikacja podstawy domniemania (tj. weryfikacja czy podmiot z Niderlandów [NL] nabywa z raju/ów podatkowych na łączną kwotę nie niższą niż 500 tys. zł) bez chociażby próby weryfikacji czy podmiot z Niderlandów (NL) jest rzeczywistym właścicielem;
– konkluzje: rzeczywisty właściciel nie jest z raju podatkowego;
– wpływ na obowiązki: nie sporządzono lokalnej dokumentacji cen transferowych, informacji TPR, oświadczenia i nie zweryfikowano obowiązku raportowania ORD-U.
Poniżej został zamieszczony przykład odmiennego podejścia do procedury dla tzw. pośrednich transakcji rajowych z przykładowym wynikiem prac:
– zakres prac: rozpoczęcie procesu od weryfikacji czy podmiot z Niderlandów (NL) jest rzeczywistym właścicielem;
– konkluzje: rzeczywisty właściciel jest z raju podatkowego (podmiot z HK);
– wpływ na obowiązki: sporządzono lokalną dokumentację cen transferowych, informację TPR, oświadczenie i zweryfikowano obowiązek raportowania ORD-U.
Podatnik rozpoczął proces (podjął próbę) od zweryfikowania rzeczywistego właściciela i prawidłowo zidentyfikował właściciela płatności, co pozwoli mu prawidłowo wywiązać się z obowiązków w zakresie raportowania. Dodatkowo, podatnik zyskuje argument, że zastosował się do schematu zaproponowanego w projekcie objaśnień podatkowych Ministerstwa Finansów z grudnia 2021 r. (dalej: objaśnienia grudniowe). Jednocześnie pozostaje mieć nadzieję, że wersja ostateczna objaśnień grudniowych będzie zawierać dodatkowe uproszczenia dla podatników i doprecyzowanie niektórych wątków. Przykładowo, wspomniano w objaśnieniach grudniowych o możliwości obalenia domniemania, ale na schemacie postępowania już go nie ujęto. Ponieważ obalenie domniemania może skutkować ograniczeniem niektórych z analizowanych obowiązków, warto zadbać o jego włączenie do procedury rajowej.
Zgodnie z objaśnieniami grudniowymi: „Przedstawiony zakres działań i staranności nie powinien być przekładany na grunt innych regulacji podatkowych niż art. 11o ust. 1a i 1b ustawy o CIT, w szczególności na grunt przepisów dotyczących podatku u źródła”. Natomiast nie można wykluczyć, że elementy praktyki dot. należytej staranności wypracowane w ramach podatku u źródła będą przenikać do kształtującej się praktyki w zakresie należytej staranności przy weryfikacji przesłanek obowiązku dokumentacyjnego na gruncie art. 11o ust. 1a i 1b ustawy o CIT (np. konieczność zidentyfikowania rzeczywistego właściciela przez podatnika).
Jak możemy pomóc?
Obserwujemy na rynku różne praktyczne podejścia do tematu rajów podatkowych i niektóre z nich są niepełne (nieszczelne). Zespół cen transferowych działający w Andersen może wspomóc Państwa przy:
– opracowaniu i wdrożeniu stosownej procedury mającej na celu zarówno:
- praktyczne weryfikowanie obowiązku sporządzenia dokumentacji dla „pośrednich transakcji rajowych” (w tym uniknięcie wdrożenia nieszczelnej procedury), jak i
- formalne zabezpieczenie Państwa przed ewentualnymi zarzutami organów podatkowych co do braku dochowania należytej staranności;
– procesie weryfikacji statusu kontrahentów (np. przygotowanie wzorów odpowiednich oświadczeń oraz organizacja procesu ich zbierania lub też weryfikacja wybranych kontrahentów i ich powiązań w globalnych bazach danych);
– sporządzeniu lokalnej dokumentacji cen transferowych oraz przygotowaniu związanych z nimi oświadczeń i informacji o cenach transferowych TPR, a także zweryfikowaniu obowiązku raportowania ORD-U – w przypadkach wystąpienia takiego obowiązku.
Dzięki naszemu doświadczeniu, w przypadku niezwłocznego rozpoczęcia prac możemy zagwarantować dotrzymanie ustawowych terminów na przygotowanie lokalnej dokumentacji cen transferowych, informacji TPR i składanie oświadczeń za 2021 rok.
W przypadku jakichkolwiek pytań zapraszamy do kontaktu.
KONTAKT
E: rafal.gorczyca@pl.Andersen.com
T: +48 22 690 08 88
M: +48 601 664 445
E: arkadiusz.zurawicki@pl.Andersen.com
T: +48 22 690 08 71
M: +48 508 092 989
E: piotr.sukienik@pl.Andersen.com
T: +48 32 731 68 50
