Tarcza 3.0 – Sejm uchwalił kolejną nowelizację przepisów antykryzysowych
30 kwietnia b.r. Sejm przyjął rządowy projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw w zakresie działań osłonowych w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2. Wprowadza się w niej kolejne zmiany w tzw. „Tarczy Antykryzysowej” („Tarcza 3.0”).
Biorąc pod uwagę zaplanowane na 5-6 maja posiedzenie Senatu kolejna porcja przepisów antykryzysowych może wejść w życie pod koniec pierwszego tygodnia maja. Trwają też prace (i zaplanowano pkt porządku obrad posiedzenia Sejmu 5 maja b.r.) nad projektem przepisów o dopłatach do oprocentowania kredytów, którego treść może być poszerzona o zmianę przepisów o kontroli niektórych inwestycji.
Poniżej przedstawiamy wybrane zmiany uchwalone w ramach „Tarczy 3.0”:
ZMIANY W ZAKRESIE PODATKÓW, UBEZPIECZEŃ SPOŁECZNYCH I INNYCH OBCIĄŻEŃ PUBLICZNO-PRAWNYCH
I. Rozszerzenie katalogu uprawnionych do zwolnienia z opłacania składek ZUS także na część samozatrudnionych, którzy przekroczyli próg trzykrotności średniego miesięcznego wynagrodzenia.
- Umożliwienie skorzystania ze zwolnienia z opłacania składek osobom opłacającym składki na własne ubezpieczenia w sytuacji, gdy ich przychód był wyższy niż 300% prognozowanego przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia brutto w gospodarce narodowej w 2020 r. ale ich dochód z tej działalności w lutym 2020 r. nie był wyższy niż 7000 zł.
II. Rozszerzenie katalogu uprawnionych do świadczenia postojowego – także na samozatrudnionych, którzy prowadzili działalność gospodarczą przed 1 kwietnia (dotąd: przed 1 lutego)
III. Rozszerzenie grona mikroprzedsiębiorców uprawnionych do otrzymania tzw. „mikropożyczki” o również tych, którzy rozpoczęli działalność przed 1 kwietnia 2020 r. (dotąd: przed 1 marca)
IV. Wydłużenie terminu zapłaty oraz złożenia deklaracji o wysokości daniny solidarnościowej do 31 maja 2020 r. (na takich samych zasadach jak przedłużenie terminu na zapłatę oraz złożenie deklaracji PIT – w oparciu o instytucję tzw. „czynnego żalu”)
- Minister Finansów będzie mógł także zaniechać poboru odsetek za zwłokę od niezapłaconej w terminie płatności daniny solidarnościowej – w tym celu będzie musiał wydać rozporządzenie
V. Wprowadzenie nowej daniny publicznej – obowiązek dokonywania wpłat na rzecz PISF przez przedsiębiorców dostarczających audiowizualne usługi medialne na żądanie (usługi VOD). Wysokość nowej daniny to 1,5% przychodu uzyskanego z opłat umożliwiających korzystanie z portali usług medialnych w Polsce.
POZOSTAŁE ZMIANY (PRAWNE)
VI. Przedłużenie terminów związanych z dematerializacją akcji. Zmiana ta dotyczy obowiązku przeprowadzenia przez spółki akcyjne oraz komandytowo-akcyjne procedury dematerializacji akcji oraz ich ujęcia w rejestrze akcjonariuszy.
- Termin na wybór reżimu dematerializacji przez walne zgromadzenie spółki i na dokonanie pierwszego wezwania do złożenia dokumentów akcji w spółce przedłużono do 30.09.2020 r. (tj. o 3 miesiące, wcześniej do 30.06.2020 r.)
- Termin utraty mocy obowiązywania papierowych dokumentów akcji przedłużono do 1.03.2021 r. (wcześniej do 1.01. 2021 r.)
VII. „Odwieszenie” biegu terminów (niektórych) prawa materialnego, sądowych i procesowych (w sprawach „niepilnych”) – art. 15zzr i ar. 15zzs tzw. specustawy, wprowadzenie „zdalnych” posiedzeń w sprawach cywilnych i przed sądami administracyjnymi, a także wyroków cywilnych na posiedzeniach niejawnych
- Uchylone zostaje dotychczasowe „epidemiczne” zawieszenie biegu terminów prawa materialnego (art. 15zzr specustawy), terminów sądowych i procesowych (art. 15zzs), które po upływie 7 dni od wejścia w życie obecnej nowelizacji rozpoczną (albo będą kontynuowały wcześniejszy) bieg.
- W okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego, stanu epidemii i przez rok od ich końca posiedzenia jawne i rozprawy przed sądami cywilnymi będą odbywać się za pomocą środków porozumiewania się na odległość (z bezpośrednim przekazem obrazu i dźwięku), a osoby w nich uczestniczące nie będą musiały być w budynku sądów (z wyjątkiem zamknięcia rozprawy, gdy w sali rozprawy musi być cały skład orzekający). Ponadto, w tym okresie sądy będą mogły rozpatrywać sprawy cywilne na posiedzeniu niejawnym (chyba że strona sprzeciwi się temu w terminie 7 dni).
- W sprawach cywilnych (bez ograniczenia do okresu epidemii) sądy będą mogły również zamknąć rozprawę i wydać wyrok na posiedzeniu niejawnym (gdy dotychczas przeprowadzone dowody sąd uzna za wystarczające a od stron lub uczestników postępowania odbierze stanowiska pisemne), a apelacje wniesione do sądów również przed 7.11.2019 r. będą mogły być rozpoznane na posiedzeniu niejawnym (chyba że strona zażąda rozprawy apelacyjnej w terminie 7 dni).
- Sądy administracyjne w okresie stanu zagrożenia epidemicznego, stanu epidemii i przez rok od ich końca będą odbywać rozprawy za pomocą środków porozumiewania się na odległość (a osoby w nich uczestniczące nie będą musiały być w budynku sądów), natomiast NSA będzie mógł, za zgodą stron, rozpoznać skargę kasacyjną na posiedzeniu niejawnym.
VIII. Niezależnie od „odmrożenia” sądów rozszerzono kategorię spraw pilnych
- Kategoria spraw pilnych zachowa znaczenie w razie zamknięcia niektórych sądów (z powodów epidemicznych)
- Do katalogu w art. 14a specustawy (obecnie obejmuje rozpoznanie wniosku restrukturyzacyjnego) dodaje się m.in. sprawy po otwarciu postępowania restrukturyzacyjnego, o ogłoszenie upadłości oraz sprawy po ogłoszeniu upadłości
IX. Bez zmian w doręczeniach sądowych – w tym przez platformę ePUAP (mimo zamieszczenia w Autopoprawce rządowej z 29.04 ostatecznie usunięto z nowelizacji możliwość nowych sposobów doręczeń w okresie zagrożenia epidemicznego i epidemii)
X. Notariusz będzie mógł wydrukować dokument elektroniczny sporządzony przez podmiot publiczny i opatrzyć wydruk datą pewną, gdy dokument jest niezbędny do czynności notarialnej (w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii)
XI. Rozwiązania antylichwiarskie
- Wprowadzenie w k.c. nieważności umowy, którą osoba fizyczna zobowiązuje się przenieść własność nieruchomości służącej jej potrzebom mieszkaniowym, gdy ma to na celu zabezpieczenie roszczenia, którego suma powiększona o odsetki maksymalne za opóźnienie za dwa lata, nie przekracza wartości nieruchomości.
- Ograniczenie w k.p.c, egzekucji z lokalu mieszkalnego lub nieruchomości zabudowanej budynkiem mieszkalnym (dodatkowy wymóg wartości egzekwowanej należności głównej do sumy oszacowania).
- Wprowadzenie do k.k. nowych typów przestępstw związanych z naruszaniem przepisów o odsetkach maksymalnych i kosztach pozaodsetkowych.
* * *
Omówione powyżej zmiany mogą ulec zmianie w procesie legislacyjnym (aktualizacja z 18 maja 2020 r. po zaakceptowanych poprawkach Senatu – https://www.andersentaxlegal.pl/newsletter/po-drobnych-zmianach-senatu-tarcza-3-0-wchodzi-w-zycie/)
Równolegle z ww. ustawą pod obrady Sejmu (5 maja) ma trafić rządowy projekt ustawy o dopłatach do oprocentowania kredytów bankowych udzielanych na zapewnienie płynności finansowej przedsiębiorcom dotkniętym skutkami COVID-19 oraz o zmianie niektórych innych ustaw.
Regulacja ta miałaby umożliwić przedsiębiorcom dotkniętym COVID-19 ubieganie się o dopłaty do oprocentowania kredytów bankowych udzielonych na podstawie umów zawartych do 31 grudnia 2020 r. Dopłat będzie udzielać Bank Gospodarstwa Krajowego.
Projekt ma także zawierać kolejne zmiany w tzw. specustawie i innych ustawach powiązane ze stanem epidemii. Ponadto, dyskutuje się dodanie do tego projektu nowelizacji ustawy z 24.07.2015 r. o kontroli niektórych inwestycji w celu zapobieżenia próbom przejęcia kontroli nad niektórymi polskimi przedsiębiorcami (a także uzyskanie co najmniej 10% udziału, a następnie zwiększanie tego udziału do 20%, 30% albo 40%) przez podmioty spoza EOG (w tym rozszerzenie uprawnień Prezesa UOKiK, który będzie zawiadamiany o takim zamiarze – pod rygorem nieważności czynności, pozbawienia praw głosu i kar pieniężnych).
Będziemy Państwa informować w razie pojawienia się dalszych istotnych informacji, a w razie pytań pozostajemy do dyspozycji.
KONTAKT
E: leszek.rydzewski@pl.Andersen.com
T: +48 22 690 08 69
M: +48 609 684 072
E: tomasz.srokosz@pl.Andersen.com
T: +48 32 731 68 52
M: +48 512 286 226