VAT w Programach Motywacyjnych – Kluczowy wyrok NSA
W dniu 9 października 2024 r. Naczelny Sąd Administracyjny (dalej: “NSA”) wydał istotny wyrok (sygn. akt I FSK 89/21) dotyczący tego, czy zwrotu kosztów związanych z programem motywacyjnym opartym na akcjach, realizowanym przez organizatora (spółkę dominującą) na rzecz kluczowych pracowników spółki zależnej, jest objęty zakresem VAT.
Wyrok ten ma szczególne znaczenie dla firm stosujących plany motywacyjne w oparciu o instrumenty finansowe w ramach grup kapitałowych (art. 24 ust. 11 i nast. Ustawy o PIT) i uderza w dotychczasową praktykę rynkową rozliczania programów motywacyjnych opartych o instrumenty finansowe.
Stan faktyczny
Sprawa dotyczyła jednej z instytucji finansowej („Spółka”), która zwróciła się z wnioskiem o wydanie interpretacji indywidualnej, chcąc uzyskać potwierdzenie, czy zwrot kosztów programu motywacyjnego organizowanego przez spółkę dominującą z grupy kapitałowej, w części odpowiadającej wartości akcji wyemitowanych oraz wydanych dla jej pracowników, nie podlega opodatkowaniu VAT lub przynajmniej może korzystać ze zwolnienia z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy o VAT.
Po serii niekorzystnych dla Spółki rozstrzygnięć (negatywna interpretacja o sygn. 0114-KDIP4.4012.445.2019.1.IT oraz wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (dalej: “WSA”) w Warszawie o sygn. akt. III SA/Wa 2491/19), sprawa ostatecznie trafiła przed NSA.
Zwrot kosztów jako świadczenie usług podlegające VAT
W wyroku NSA orzekł, że w przypadku, gdy Spółka zwraca organizatorowi koszty związane z wydawaniem akcji w ramach programu motywacyjnego, taki zwrot stanowi wynagrodzenie za usługę organizacji programu.
Zdaniem NSA, na gruncie przepisów ustawy o VAT, bez znaczenia pozostaje fakt, czy do wynagrodzenia doliczana jest marża – kluczowy jest bowiem bezpośredni związek pomiędzy świadczeniem usług przez organizatora a otrzymywanym przez niego wynagrodzeniem od spółki.
Brak zwolnienia z VAT
NSA nie zgodził się również ze zdaniem Spółki, która twierdziła, że zwrot kosztów może być objęty zwolnieniem z VAT. W ocenie NSA, Spółka, wypłacając wynagrodzenie odpowiadające wartości akcji, nie nabywa instrumentów finansowych ani dla siebie, ani dla swoich pracowników, i nie działa jako pośrednik w procesie obejmowania akcji przez pracowników. W konsekwencji, zwrot kosztów nie mieści się w zakresie zwolnienia przewidzianego w przepisach.
Co to oznacza dla przedsiębiorców?
Wyrok NSA może mieć istotne znaczenie dla praktyki organów podatkowych i tym samym wpłynąć na podejście do kwalifikowania zwrotu kosztów związanych z takimi programami pod kątem VAT, a co za tym idzie na sposób rozliczania programów motywacyjnych w spółkach.
W świetle powyższego wyroku, spółki stosujące plany motywacyjne w oparciu o akcje powinny dokonać analizy swoich procedur i polityk w zakresie rozliczania VAT by upewnić się, że są one zgodne z aktualnym orzecznictwem, a w szczególności czy nie powstała po stronie podatnika zaległość podatkowa w podatku VAT.
Jeśli mają Państwo pytania lub wątpliwości związane ze skutkami podatkowymi w kontekście programów motywacyjnych opartych na akcjach oraz sposobu ich rozliczania, zachęcamy do kontaktu.
KONTAKT
E: aleksandra.kalinowska@pl.Andersen.com
T: +48 22 690 08 70
M: +48 724 440 693
E: elzbieta.lis@pl.Andersen.com
T: +48 32 731 68 58
M: +48 664 948 038
E: tomasz.dereszewski@pl.Andersen.com
T: +48 22 690 08 88