Weryfikacja szczepień i testowanie pracowników w związku z COVID-19 – pojawił się projekt ustawy
14 grudnia 2021 roku na sejmowej stronie pojawił się poselski projekt ustawy o szczególnych rozwiązaniach zapewniających możliwość prowadzenia działalności gospodarczej w czasie epidemii COVID-19 (dalej: „Projekt ustawy”). Ustawa została zapowiedziana na początku grudnia wraz z wprowadzeniem nowych obostrzeń w przestrzeni publicznej i jest od dawna wyczekiwana przez przedsiębiorców, którzy chcieliby zapewnić bezpieczeństwo swojego biznesu.
Nieodpłatne testy dla pracowników
W myśl zaprezentowanego Projektu ustawy w okresie epidemii wszyscy pracownicy oraz osoby zatrudnione na podstawie umowy cywilnoprawnej będą miały prawo do nieodpłatnego testu w kierunku SARS-CoV-2. Testy mają być finansowane ze środków publicznych, a ograniczenia dotyczące ilości testów w danej jednostce czasu zostaną ustalone w drodze rozporządzenia ministra właściwego do spraw zdrowia. Jednocześnie należy wskazać, że testy takie mogą zostać również sfinansowane przez pracodawcę (np. w przypadku wyczerpania ustalonych przez ministra limitów).
Weryfikacja negatywnego testu
Zgodnie z Projektem ustawy pracodawca będzie mógł zażądać od pracowników i osób zatrudnionych na podstawie umów cywilnoprawnych podania informacji o posiadaniu negatywnego wyniku testu w kierunku SARS-CoV-2, który ma być wykonanie nie wcześniej niż na 48 godzin przed okazaniem. Projektodawca wskazał jednocześnie, że co do zasady przekazanie tej informacji ma nastąpić w formie oświadczenia pracownika, ale pracodawca będzie mógł zażądać udokumentowania tej informacji poprzez okazanie negatywnego wyniku testu.
Ozdrowieńcy i zaszczepieni
Projekt ustawy wskazuje wprost, że pracownicy i osoby zatrudnione na podstawie umów cywilnoprawnych, którzy przekażą pracodawcy informację o przebytej infekcji SARS-CoV-2 lub o wykonaniu szczepienia przeciwko COVID-19 będą zwolnienia z obowiązku podania informacji o posiadaniu negatywnego wyniku testu. Podobnie jak w przypadku samego testu, pracodawca będzie mógł zażądać udokumentowania takiej informacji poprzez okazanie zaświadczenia o przebyciu COVID-19 lub certyfikatu o zaszczepieniu.
Odmowa przekazania informacji i ewentualne konsekwencje
Warto zwrócić uwagę na przepis, zgodnie z którym w przypadku odmowy podania przez pracownika lub osobę zatrudniona na podstawie umowy cywilnoprawnej informacji o negatywnym wyniku testu, statusie ozdrowieńca czy zaszczepieniu przeciwko COVID-19, pracodawca zobowiązany jest traktować takiego pracownika jako osobę, która nie posiada negatywnego wyniku testu, statusu ozdrowieńca lub certyfikatu zaszczepienia.
Zgodnie z Projektem ustawy, w przypadku pracownika (lub osoby pozostającej w stosunku cywilnoprawnym), która przekazała informację o braku posiadania negatywnego wyniku testu diagnostycznego w kierunku SARS-CoV-2 lub statusu ozdrowieńca lub braku zaszczepienia przeciwko COVID-19, pracodawca będzie mógł:
- dokonać zmiany w zakładzie pracy lub innym miejsc wyznaczonym do wykonywania pracy, w tym sposobu wykonywania pracy przez pracowników;
- dokonywać zmian w systemach lub rozkładach czasu pracy pracowników;
- polecić pracownikowi wykonywanie pracy poza miejscem jej wykonywania określonym w umowie, w ramach tej samej miejscowości lub powierzyć pracownikowi innego rodzaju pracę za wynagrodzeniem odpowiadającym temu rodzajowi pracy, nie niższym niż dotychczasowe.
Jednocześnie Projekt ustawy wprost wskazuje, że wyżej określone działania nie stanowią naruszenia zasady równego traktowania w zatrudnieniu.
Aplikacja mobilna
Jednocześnie Projekt ustawy wskazuje, że weryfikacja informacji o posiadaniu negatywnego wyniku testu diagnostycznego w kierunku SARS-CoV-2, zakończeniu izolacji lub hospitalizacji oraz certyfikatu o szczepieniu przeciwko COVID-19 może nastąpić poprzez aplikację mobilną, która zostanie udostępniona przez jednostkę podległą ministrowi właściwemu do spraw zdrowia.
Ochrona danych
Projekt ustawy przewiduje, że informacje dot. negatywnego wyniku testu, statusu ozdrowieńca czy certyfikatu o zaszczepieniu przeciw COVID-19 pracodawca może przechowywać przez okres niezbędny do realizacji celu Projektu ustawy, czyli tak długo jak będzie to niezbędne do przeciwdziałania rozprzestrzeniania się koronawirusa, ale nie dłużej niż do upływu okresu stanu epidemii.
Pracodawca będzie też zobowiązany do przechowywania takich informacji w sposób gwarantujący zachowanie ich poufności, integralności, kompletności oraz dostępności danych. Ponadto, do przetwarzania takich danych mogą zostać dopuszczone wyłącznie osoby upoważnione przez pracodawcę i zobowiązane do zachowania ich w tajemnicy.
Czego nie wiemy?
Na chwilę obecną nie wiemy jakie są plany w kontekście Projektu ustawy i kiedy może ona zostać przeprocedowana przez obie izby parlamentu, a następnie podpisana przez prezydenta. Wniesienie Projektu ustawy jako poselskiego wskazuje jednak, że ustawodawca chce przyspieszyć prace nad Projektem.
Nie potwierdziły się plotki o możliwości skierowania na urlop płatny lub bezpłatny tych pracowników, którzy odmówią poddania się testowi lub nie będą posiadać statusu ozdrowieńca lub certyfikatu szczepienia, w związku z czym narzędzia przewidziane przez Projekt ustawy wydają się tylko iluzorycznie umożliwiać walkę z rozprzestrzenianiem się koronawirusa.
Niemniej jednak przyjęcie ustawy umożliwi weryfikację stanu wyszczepienia załogi i pozwoli na zaplanowanie ewentualnych dodatkowych działań przez pracodawcę.
W przypadku pytań dotyczących powyższych kwestii, zachęcamy do kontaktu z naszymi ekspertami.
KONTAKT
E: katarzyna.komulainen@pl.Andersen.com
T: +48 22 690 08 77
M: +48 606 760 836
