Danina solidarnościowa – czym jest, kogo dotyczy i kiedy należy zapłacić?
Od 1 stycznia 2019 r., wraz z nowelizacją ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wprowadzony został nowy podatek, tzw. danina solidarnościowa, która obciąża najbogatszych podatników. Wpływy z daniny solidarnościowej mają zasilić nowo powstały państwowy fundusz celowy, który wspierać ma osoby niepełnosprawne – tzw. Solidarnościowy Fundusz Wsparcia Osób Niepełnosprawnych. Podatek solidarnościowy za 2019 rok podatnicy powinni uiścić w terminie do 30 kwietnia 2020 r.
Danina solidarnościowa a tarcza antykryzysowa
Przepisy tarczy antykryzysowej zwalniają podatników z negatywnych konsekwencji, w przypadku spóźnienia w złożeniu deklaracji rocznej w PIT. Regulacje te nie obejmują jednak składanych po terminie deklaracji o wysokości daniny solidarnościowej. W konsekwencji, podatnicy, którzy złożą deklaracje o wysokości daniny solidarnościowej z opóźnieniem, będą narażeni na obowiązek zapłaty odsetek od zaległości podatkowej, jak również wszczęcia względem nich postępowania karnoskarbowego.
Podatnicy, którzy jeszcze nie złożyli deklaracji o wysokości daniny solidarnościowej za rok 2019 muszą złożyć ją do 30 kwietnia 2020 r. W tym samym terminie powinni wpłacić do urzędu skarbowego wynikający z tej deklaracji podatek.
Istota daniny solidarnościowej
Obowiązek zapłaty daniny solidarnościowej obejmuje wszystkich podatników PIT (zarówno rezydentów, jak i nierezydentów), którzy uzyskają dochody ponad 1 mln zł w danym roku podatkowym. Danina solidarnościowa wynosi 4% podstawy jej obliczenia. Podatek ten nie jest podatkiem dochodowym, ale odrębną należnością publicznoprawną.
Podstawa obliczenia podatku solidarnościowego
Podstawę obliczenia daniny solidarnościowej stanowi nadwyżka ponad kwotę 1 mln zł sumy dochodów z następujących źródeł:
- dochody podlegające opodatkowaniu według skali podatkowej, czyli np. dochody z umowy o pracę, kontraktów menadżerskich, pełnienia funkcji członka zarządu lub rady nadzorczej, emerytur, rent i umów cywilnoprawnych (art. 27 Ustawy o PIT);
- dochody z niektórych zysków kapitałowych, np. z odpłatnego zbycia papierów wartościowych, pochodnych instrumentów finansowych oraz z realizacji praw z nich wynikających (art. 30b Ustawy o PIT);
- dochody z pozarolniczej działalności gospodarczej opodatkowane wg stawki liniowej 19%, w tym dochody wspólników spółek osobowych i spółek cywilnych (art. 30c Ustawy o PIT);
- dochody zagranicznej spółki kontrolowanej – CFC (art. 30f Ustawy o PIT).
Obliczenie podstawy opodatkowania polega na zsumowaniu wielu źródeł przychodów, a łączna suma dochodów uzyskanych z tych źródeł stanowi kwotę, którą porównać należy z wartością 1 mln zł. Podstawa obliczenia daniny solidarnościowej to nadwyżka ponad 1 mln zł sumy dochodów po ich zmniejszeniu o kwoty pomniejszające te dochody (np. składki na ubezpieczenie społeczne).
W sumie dochodów uwzględnia się dochody wykazywane w rocznym obliczeniu podatku PIT- 40A (o ile podatek wynikający z tego rozliczenia jest podatkiem należnym) oraz w zeznaniach PIT-36, PIT-36L, PIT-37, PIT-38 oraz PIT-CFC, dla których termin złożenia upływa nie później niż 30 kwietnia roku kalendarzowego oraz nie wcześniej niż 1 maja roku poprzedniego.
Kwoty pomniejszające
W wysokości podstawy obliczenia podatku solidarnościowego w danym roku kalendarzowym nie uwzględnia się, m. in.:
- dochodów osiągniętych za granicą, zwolnionych od podatku na podstawie umów o unikaniu podwójnego opodatkowania lub innych umów międzynarodowych,
- kwoty składek na ubezpieczenie społeczne (w tym zagranicznych),
- dochodów z dywidend,
- dochodów z odsetek od środków zgromadzonych na rachunku bankowym, odsetek i dyskonta od papierów wartościowych,
- dochodów ze sprzedaży nieruchomości, dokonywanej poza działalnością gospodarczą,
- dochodów opodatkowanych w formach zryczałtowanych (np. kartą podatkową lub podatkiem ryczałtowym od przychodów ewidencjonowanych).
Deklaracja o wysokości daniny solidarnościowej
Po raz pierwszy podatnicy zobowiązani są do zapłaty daniny solidarnościowej w 2020 roku, za dochody uzyskane w roku 2019. Deklaracje o wysokości daniny solidarnościowej oraz wpłata daniny podlegają wykonaniu w terminie do 30 kwietnia 2020 r. Podatnicy powinni samodzielnie obliczyć wysokość daniny solidarnościowej, złożyć deklarację o wysokości daniny solidarnościowej na formularzu DSF-1 i wpłacić ją na rachunek właściwego urzędu skarbowego. Deklaracje można składać papierowo lub elektronicznie.
Czy rozliczenie z małżonkiem uchroni podatników przed zapłatą daniny?
Przy ustalaniu podstawy obliczenia daniny podatnik uwzględnia wyłącznie swoje dochody. W konsekwencji, podatnicy, którzy w zeznaniu PIT-36 albo PIT-37 opodatkowali swoje dochody wspólnie z dochodami małżonka, przy ustalaniu podstawy obliczenia daniny solidarnościowej nie łączą swoich dochodów z dochodami małżonka i nie dzielą ich na pół.
Podstawa prawna:
- art. 30h, art. 30i ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz.U. z 2019 r. poz. 1387 ze zm.).
AUTOR WPISU
E: kinga.rabeda@pl.Andersen.com
T: +48 32 731 68 95