Major changes to the rules for documenting Intra-Community supply transactions and chain transactions starting from January 2020
Na poziomie wspólnotowym wprowadzono rewolucyjne zmiany w zakresie dokumentowania wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów oraz transakcji łańcuchowych. Dyrektywa Rady (UE) 2018/1910 z 4 grudnia 2018 r. oraz Rozporządzenie Wykonawcze Rady (UE) 2018/1912 z 4 grudnia 2018 r. zaczną obowiązywać od 1 stycznia 2020 r.
Stawka 0% dla wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów – zaostrzenie zasad dokumentowania
Rozporządzenie Wykonawcze wprowadza szczegółowy zakres dokumentacji koniecznej do zgromadzenia przez dostawcę dla zastosowania stawki 0% w transakcji WDT. Zakres ten różni się w zależności od tego, czy transport jest organizowany przez dostawcę czy też przez nabywcę.
Towary transportowe przez dostawcę lub na jego rzecz
Korzystanie ze stawki 0% dla WDT będzie wymagać posiadania co najmniej dwóch dowodów wystawionych przez podmioty trzecie, niezależne od siebie oraz od dostawcy i nabywcy. Dowody te muszą być jednoznaczne i potwierdzać przewóz towaru do miejsca przeznaczenia. Katalog możliwych dowodów przedstawia się następująco:
- dokumenty odnoszące się do wysyłki lub transportu towarów, takie jak podpisany list przewozowy CMR, konosament, faktura za towarowy przewóz lotniczy lub faktura od przewoźnika towarów,
- polisa ubezpieczeniowa w odniesieniu do wysyłki lub transportu towarów lub dokumenty bankowe potwierdzające zapłatę za wysyłkę lub transport towarów,
- dokumenty urzędowe wydane przez organ władzy publicznej, na przykład notariusza, potwierdzające przybycie towarów do państwa członkowskiego przeznaczenia,
- poświadczenie odbioru wystawione przez prowadzącego magazyn w państwie członkowskim przeznaczenia, potwierdzające składowanie towarów w tym państwie członkowskim.
Katalog ten jest zamknięty i znacząco odbiega od dotychczas obowiązującego katalogu akceptowanych dokumentów. Co istotne, podatnik będzie musiał zgromadzić dwa dokumenty wskazane w pkt a) lub jeden dokument z pkt a) wraz z innym dokumentem wskazanym w pkt b)-d).
Towary transportowe przez nabywcę lub na jego rzecz
Dodatkowe obowiązki wiążą się z sytuacją, gdy transportem towaru zajmuje się nabywca lub firma działająca na jego rzecz. Koniecznym będzie wtedy, oprócz zapewnienia dowodów wskazanych powyżej uzyskanie pisemnego oświadczenia nabywcy zawierającego następujące informacje:
- datę wystawienia,
- nazwę lub imię i nazwisko oraz adres nabywcy; ilość i rodzaj towarów,
- datę i miejsce przybycia towarów,
- w przypadku dostawy środków transportu; numer identyfikacyjny środków transportu,
- identyfikację osoby przyjmującej towary na rzecz nabywcy.
Co należy zrobić?
Powyższy katalog dokumentów został wprowadzony Rozporządzeniem Rady UE, co oznacza, że jego warunki będą obowiązywać bezpośrednio we wszystkich krajach członkowskich, bez uprzedniej implementacji do porządku krajowego. W praktyce ujednolici to wymogi dokumentacyjne WDT na terytorium całej Unii Europejskiej. Dla wielu podmiotów nowe przepisy oznaczać będą jednak konieczność zmiany stosowanych na dzień dzisiejszy rozwiązań w zakresie potwierdzenia WDT.
Zalecamy przegląd obecnych zasad dokumentowania WDT oraz ustalenie, jakie dowody będą gromadzone, aby spełnić nowe wymogi.
Konieczne może być także uwrażliwienie odbiorców, zaktualizowanie zawartych z nimi umów, jak również umów z firmami transportowymi / spedytorami, aby zapewnić sprawny spływ dowodów potwierdzających dokonane WDT.
Transakcje łańcuchowe
W przypadku transakcji łańcuchowych dochodzi do szeregu dostaw tego samego towaru pomiędzy kolejnymi podmiotami, natomiast transport następuje bezpośrednio od pierwszego dostawcy do ostatniego w łańcuchu nabywcy. Dotychczas nie istniały jednolite regulacje wspólnotowe regulujące zasady opodatkowania takich transakcji. Niektóre państwa członkowskie miały swoje własne przepisy w tym zakresie, również Polska. Polskie przepisy budziły jednak szereg wątpliwości interpretacyjnych. Zasadą ogólną w tego typu transakcjach jest to, że transport zostaje przypisany tylko do jednej z dostaw dokonywanych w ramach transakcji łańcuchowej.
Zgodnie z Dyrektywą transakcje ruchome będą zasadniczo przypisywane dostawie dokonanej przez pierwszy podmiot w łańcuchu na rzecz pośrednika. Możliwa jest jednak sytuacja, gdy transakcja ruchoma zostanie przypisana do dostawy dokonanej przez podmiot pośredniczący. Stanie się tak, jeżeli pośrednik wykorzysta dla celów transakcji swój numer VAT z kraju, z którego następuje wywóz. W związku z tym, w przypadku rejestracji pośrednika w kraju rozpoczęcia transportu dla celów VAT, możliwym stanie się przypisanie dostawy ruchomej do drugiej z transakcji.
Dyrektywa ujednolici zasady rozliczania transakcji łańcuchowych w całej UE. Nie rozwiewa ona jednak wszystkich wątpliwości, jakie mogą się pojawić. Dyrektywa będzie musiała zostać wpierw wprowadzona do polskiego porządku prawnego. Ministerstwo Finansów ma niebawem przedstawić projekt nowelizacji o VAT.
Co należy zrobić?
Zalecamy przegląd dokonywanych transakcji łańcuchowych celem ustalenia, czy wprowadzane zmiany nie będą powodować modyfikacji zasad rozliczeń lub konieczności rejestracji do VAT w innym kraju.
KONTAKT
E: elzbieta.lis@pl.Andersen.com
T: +48 32 731 68 58
M: +48 664 948 038
E: aleksandra.kalinowska@pl.Andersen.com
T: +48 22 690 08 70
M: +48 724 440 693