Slim VAT 3 – podsumowanie najważniejszych zmian
5 czerwca w Dzienniku Ustaw została opublikowana ustawa z dnia 26 maja 2023 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw (tzw. Slim VAT 3).
Poniżej przedstawiamy podsumowanie najważniejszych zmian wprowadzonych tą ustawą.
Złagodzenie sankcji VAT w związku z wyrokiem TSUE w sprawie C-935/19
W wyroku w sprawie C-935/19 Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) orzekł, że przepisy prawa unijnego stoją na przeszkodzie stosowaniu obowiązujących w Polsce rozwiązań w zakresie 20% sankcji VAT (dodatkowego zobowiązania VAT). Zdaniem TSUE dotychczasowy kształt przepisów wymuszał automatyczne stosowanie sankcji VAT i uniemożliwiał jej indywidualizację (dostosowanie do okoliczności danej sprawy). Więcej o tym wyroku TSUE pisaliśmy w naszym newsletterze.
Wprowadzone zmiany umożliwią organom podatkowym nakładającym sankcję VAT, wymierzenie jej w sposób uwzględniający m.in. okoliczności sprawy, charakter, wagę i częstotliwość naruszenia, kwotę nieprawidłowości, czy działania podjęte przez samego podatnika w celu usunięcia nieprawidłowości.
W praktyce oznacza to, że sankcja VAT będzie wymierzana w wysokości odpowiednio do 30, 20 lub 15% kwoty odpowiadającej kwocie nieprawidłowości w rozliczeniu VAT. Nałożenie 100% sankcji VAT będzie natomiast możliwe w zakresie, w jakim nieprawidłowość była skutkiem celowego działania podatnika lub jego kontrahenta, o którym podatnik miał wiedzę.
Zmiany dotyczące złagodzenia sankcji VAT weszły w życie dzień po ogłoszeniu ustawy (tj. 6 czerwca 2023 r.) i mają zastosowanie również do postępowań podatkowych, kontroli podatkowych lub kontroli celno-skarbowych, wszczętych i niezakończonych przed dniem wejścia w życie ustawy.
Zmiany w zakresie wiążących informacji
Właściwość jednego organu
Zgodnie z wprowadzonymi zmianami, organem właściwym do wydawania, a także rozpatrywania odwołań w sprawach wiążących informacji stawkowych (WIS), wiążących informacji akcyzowych (WIA), wiążących informacji taryfowych (WIT) oraz wiążących informacji o pochodzeniu (WIP) będzie jeden i ten sam organ, czyli Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej (KIS).
Zmiany dotyczące WIS
Zlikwidowano opłatę za wydanie WIS (dotychczas opłata wynosiła 40 zł), ale pozostał obowiązek wnoszenia opłat z tytułu przeprowadzanych badań lub analiz.
Rozszerzono katalog podmiotów uprawnionych do wystąpienia z wnioskiem o WIS o:
- podmiot publiczny – w zakresie mającym wpływ na sposób obliczenia wynagrodzenia w związku z zawieraną umową o partnerstwie publiczno-prywatnym, oraz
- zamawiającego w rozumieniu przepisów o umowie koncesji na roboty budowlane lub usługi – w zakresie mającym wpływ na sposób obliczenia wynagrodzenia koncesjonariusza wraz z ewentualną płatnością od zamawiającego w związku z zawieraną umową koncesji na roboty budowlane lub usługi.
Ze znowelizowanych przepisów wprost wynika, że WIS wiąże nie tylko organy podatkowe, ale też podatnika. Ta zasada będzie dotyczyć również WIS wydanych przed 1 lipca 2023 r.
Rezygnacja z wymogu posiadania faktury przy rozliczaniu VAT naliczonego z tytułu WNT
Znowelizowane przepisy eliminują wymóg otrzymania faktury dokumentującej WNT w terminie trzech miesięcy od upływu miesiąca, w którym w odniesieniu do nabytych towarów powstał obowiązek podatkowy, w celu odliczenia podatku naliczonego z tytułu tego nabycia. Powyższe oznacza, że podatek naliczony i należny z tytułu WNT będzie rozliczany w tym samym okresie rozliczeniowym, bez konieczności spełnienia dodatkowych warunków.
Zasady dotyczące stosowania kursu przeliczeniowego dla faktur korygujących
Ustawa reguluje zasady stosowania kursu przeliczeniowego przy korekcie podstawy opodatkowania. Zarówno przy korekcie zmniejszającej (in minus), jak i przy korekcie zwiększającej (in plus) stosowany będzie co do zasady kurs z faktury pierwotnej. Przykładowo podatnik, który zastosował dla świadczonej usługi kurs z 1 października 2021 r., zastosuje go również przy wystawianiu faktury korygującej pierwotne rozliczenie.
Natomiast w przypadku, gdy podatnik wystawi zbiorczą fakturę korygującą dokumentującą udzielenie opustu lub obniżki ceny, nie będzie zobowiązany stosować pierwotnego kursu w odniesieniu do każdej z korygowanych transakcji. Podatnik będzie mógł dokonać przeliczenia według kursu średniego danej waluty ogłoszonego przez NBP na ostatni dzień roboczy poprzedzający dzień wystawienia faktury korygującej (odpowiednio podatnik będzie mógł zastosować kurs średni EBC).
Analogiczne rozwiązanie przewidziano dla nabywcy będącego podatnikiem z tytułu danej transakcji (WNT, import usług, nabycie towarów w Polsce od zagranicznego podatnika), otrzymującego opust lub obniżkę ceny od kontrahenta, który wystawi na jego rzecz zbiorczą fakturę korygującą.
Zwiększenie limitu sprzedaży dla małego podatnika
Ustawa podwyższa do 2 mln euro brutto (obecnie 1,2 mln euro) limit sprzedaży uprawniający do posiadania statusu małego podatnika. Status małego podatnika umożliwia natomiast zarówno stosowanie kasowej metody rozliczania VAT, jak i kwartalne składanie JPK_VAT.
Zmiany dotyczące ustalania proporcji
Nowe przepisy przewidują, że podatnicy:
- którzy nie osiągnęli w poprzednim roku podatkowym obrotu, lub których obrót był niższy niż 30 tys. zł (w przypadku proporcji) albo
- którzy zostali przywróceni do rejestru a proporcja wyznaczona według zasad ogólnych byłaby dla nich niereprezentatywna
nie będą zobowiązani do uzgadniania z organem podatkowym prognozy proporcji odliczenia. Zamiast tego, podatnik zawiadomi naczelnika urzędu skarbowego o przyjętej przez niego proporcji, co powinno uczynić cały proces mniej formalnym.
Ponadto, podwyższeniu z 500 zł do 10.000 zł uległa kwota pozwalająca na uznanie, że proporcja wynosi 100% w sytuacji, gdy obliczona przez podatnika proporcja przekroczy 98%.
Ustawa przewiduje także fakultatywną możliwość rezygnacji z korekty odliczenia po zakończonym roku podatkowym w przypadku gdy różnica pomiędzy proporcją wstępną i ostateczną nie przekroczy 2 pkt %. W przypadku, gdy proporcja ostateczna będzie niższa niż wstępna, dodatkowym warunkiem będzie aby podatek naliczony niepodlegający odliczeniu nie przekroczył 10 tys. zł.
Inne zmiany
Wśród innych zmian wprowadzonych w ramach Slim VAT 3 można wymienić m.in.:
- umożliwienie przeznaczenia środków zgromadzonych na rachunku VAT podatnika na zapłatę innych podatków, np. podatku od sprzedaży detalicznej, tonażowego, tzw. opłaty cukrowej, czy od tzw. małpek;
- umożliwienie przekazywania środków z rachunków VAT członków grupy VAT na rachunek VAT przedstawiciela grupy VAT;
- ułatwienia w prowadzeniu ewidencji sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących poprzez np. możliwość rezygnacji z obowiązku drukowania dokumentów fiskalnych.
Ustawa wchodzi w życie z dniem 1 lipca 2023 r., z pewnymi wyjątkami.
W przypadku jakichkolwiek pytań lub wątpliwości w zakresie kwestii poruszonych w niniejszej informacji, służymy Państwu pomocą i zachęcamy do kontaktu.
KONTAKT
E: aleksandra.kalinowska@pl.Andersen.com
T: +48 22 690 08 70
M: +48 724 440 693
E: elzbieta.lis@pl.Andersen.com
T: +48 32 731 68 58
M: +48 664 948 038
E: katarzyna.chrapowicka@pl.Andersen.com
T: +48 22 690 08 88