Alkohol etylowy jako wyrób akcyzowy w czasach pandemii
Obecna sytuacja epidemiczna panująca w Polsce i na świecie doprowadziła do zwiększonego zapotrzebowania na środki dezynfekujące wyprodukowane na bazie alkoholu etylowego (w szczególności skażonego). W pewnym momencie zapotrzebowanie na ten wyrób stało się tak duże, że jego dostępność była bardzo utrudniona. Wszystkie te okoliczności doprowadziły do wzrostu zainteresowania przedsiębiorców działalnością w zakresie produkcji i handlu tym wyrobem.
Decydując się na taką działalność, każdy przedsiębiorca musi zdawać sobie sprawę z tego, że produkcja i obrót alkoholem etylowym rządzą się swoimi prawami. Po pierwsze jest to wyrób akcyzowy, który korzysta ze zwolnienia z tego podatku tylko w określonych ustawowo przypadkach. Po drugie, działalność gospodarcza w zakresie produkcji, oczyszczania, skażania lub odwadniania alkoholu etylowego jest działalnością regulowaną w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców. Jak zawsze w takich sytuacjach, pojawiają się wątpliwości, czy gra jest warta świeczki? Ogrom potencjalnych formalności do spełnienia i gąszcz przepisów nie ułatwiają podjęcia decyzji. Być może poniższe informacje pomogą odpowiedzieć na pytanie, czy warto rozpoczynać taką działalność.
Alkohol etylowy jako wyrób akcyzowy
Alkohol etylowy jest wyrobem akcyzowym w rozumieniu ustawy o podatku akcyzowym. Zasady jego opodatkowania akcyzą zostały zharmonizowane na terytorium całej UE (stąd bardzo często mówi się o nim, że jest wyrobem akcyzowym zharmonizowanym – jest to pozostałość po nomenklaturze przyjętej w nieobowiązującej już ustawie akcyzowej z 2004 r.). Oznacza to, że najważniejsze zasady opodatkowania akcyzą alkoholu etylowego wynikają z regulacji unijnych. Obowiązująca ustawa o podatku akcyzowym zalicza do alkoholu etylowego:
1) wszelkie wyroby o rzeczywistej objętościowej mocy alkoholu przekraczającej 1,2% objętości, objęte pozycjami CN 2207 i 2208, nawet jeżeli są to wyroby stanowiące część wyrobu należącego do innego działu Nomenklatury Scalonej,
2) wyroby objęte pozycjami CN 2204, 2205 i 2206 00, o rzeczywistej objętościowej mocy alkoholu przekraczającej 22% objętości,
3) napoje zawierające rozcieńczony lub nierozcieńczony alkohol etylowy.
Definicja akcyzowa alkoholu etylowego jest zatem bardzo szeroka i obejmuje swym zakresem wszystkie wyroby, których rzeczywista objętościowa moc alkoholu przekracza 1,2% objętości. Jednocześnie ustawodawca określił, że dla celów opodatkowania akcyzą, za produkcję alkoholu etylowego uznaje się jego wytwarzanie, przetwarzanie, oczyszczanie, skażanie, odwadnianie oraz rozlew. Co do zasady produkcja alkoholu etylowego może odbywać się wyłącznie w składzie podatkowym – specjalnym miejscu, którego prowadzenie jest uzależnione od wydania zezwolenia przez właściwy organ podatkowy.
Jeśli przedsiębiorca planuje działalność w zakresie produkcji (w tym również skażania) alkoholu etylowego musi liczyć się z koniecznością uzyskania zezwolenia na prowadzenie składu podatkowego.
Zwolnienie z akcyzy alkoholu etylowego skażonego
Ustawa o podatku akcyzowym reguluje dwa podstawowe zwolnienia z akcyzy alkoholu etylowego:
- bezwzględne zwolnienie alkoholu etylowego skażonego całkowicie,
- zwolnienie alkoholu etylowego ze względu na przeznaczenie (skażonego częściowo).
Alkohol etylowy skażony całkowicie
Zwolnienie odnosi się przede wszystkim do alkoholu etylowego produkowanego na terytorium kraju, nabywanego wewnątrzwspólnotowo oraz importowanego, jeżeli został całkowicie skażony środkiem skażającym dopuszczonym we wszystkich państwach członkowskich Unii Europejskiej na podstawie rozporządzenia Komisji (WE) nr 3199/93 z dnia 22 listopada 1993 r. w sprawie wzajemnego uznawania procedur całkowitego skażenia alkoholu etylowego do celów zwolnienia z podatku akcyzowego. Zwolnienie obejmuje również alkohol skażony całkowicie zawarty w wyrobach nieprzeznaczonych do spożycia przez ludzi.
Obecnie wspólna procedura skażania, o której mowa powyżej przewiduje, że na hektolitr etanolu absolutnego powinno przypadać:
- 1,0 litr alkoholu izopropylowego,
- 1,0 litr metyloetyloketonu,
- 1,0 gram benzoesanu denatonium.
Potocznie zestaw powyższych substancji nazywany jest euroskażalnikiem.
Alkohol etylowy skażony euroskażalnikiem jest zwolniony z akcyzy bezwarunkowo, tj. dla celów zwolnienia nie trzeba spełniać żadnych dodatkowych warunków.
Alkohol etylowy skażony częściowo
Kolejny rodzaj zwolnienia dotyczy alkoholu etylowego skażonego częściowo. Ustawa o podatku akcyzowym zwalnia ze względu na przeznaczenie alkohol etylowy skażony środkami skażającymi, określonymi przez ministra właściwego do spraw finansów publicznych spośród środków dopuszczonych do skażania alkoholu etylowego na podstawie przepisów wydanych na podstawie ustawy z dnia 2 marca 2001 r. o wyrobie alkoholu etylowego oraz wytwarzaniu wyrobów tytoniowych i wykorzystywany do produkcji produktów nieprzeznaczonych do spożycia przez ludzi.
Środki skażające, o których mowa powyżej zostały określone w rozporządzeniu Ministra Finansów z 31 października 2018 r. w sprawie środków skażających alkohol etylowy. Rozporządzenie określa rodzaje skażalników, których zastosowanie umożliwia użycie zwolnionego z akcyzy alkoholu etylowego do produkcji m. in.:
- wyrobów kosmetycznych i toaletowych,
- mydła i detergentów, środków myjących i czyszczących,
- olejków eterycznych,
- produktów biobójczych,
- wyrobów medycznych,
- farb i lakierów,
- rozcieńczalników i rozpuszczalników.
Ponadto zwolnienie znajdzie zastosowanie wyłącznie w wypadkach, gdy skażony alkohol etylowy zostanie dostarczony lub zużyty przez określone w ustawie podmioty (skład podatkowy i podmiot zużywający) oraz zachowane zostaną określone wymagania formalne (przede wszystkim zabezpieczenie akcyzowe, przemieszczenia alkoholu na podstawie e-DD, zgłoszenie rejestracyjne). Warto w tym miejscu dodać, że do stycznia 2021 r. w odniesieniu do przemieszczeń wyrobów akcyzowych zwolnionych ze względu na przeznaczenie można stosować stare zasady (m. in. papierowy dokument dostawy zamiast e-DD).
Wyrób alkoholu etylowego jako działalność regulowana
Działalność gospodarcza w zakresie wyrobu, oczyszczania, skażania lub odwadniania alkoholu etylowego jest działalnością regulowaną w rozumieniu przepisów ustawy – Prawo przedsiębiorców i wymaga wpisu do rejestru podmiotów wykonujących działalność w zakresie wyrobu i przetwarzania alkoholu etylowego. Rejestr jest prowadzony przez ministra właściwego do spraw rynków rolnych. Uzyskanie wpisu jest możliwe po spełnieniu warunków określonych w ustawie o wyrobie alkoholu etylowego oraz wytwarzaniu wyrobów tytoniowych i wniesieniu opłaty skarbowej w wysokości 11.610 zł (od każdego z rodzajów prowadzonej działalności wymienionych powyżej). Obowiązek uzyskania wpisu jest niezależny od regulacji wynikających z ustawy o podatku akcyzowym.
Podsumowanie
Działalność gospodarcza związana z alkoholem etylowym (w tym również skażonym) niewątpliwie wiąże się z dużą ilością obowiązków i formalności (wynikających przede wszystkim z ustawy o podatku akcyzowym). Zwolnienie skażonego alkoholu etylowego z akcyzy również jest sformalizowane i wymaga od przedsiębiorcy zachowania szczególnej ostrożności w zakresie obowiązujących przepisów. Niejednokrotnie działalność ta będzie wymagała uzyskania wpisu do rejestru podmiotów wykonujących działalność w zakresie wyrobu i przetwarzania alkoholu etylowego oraz zezwolenia na prowadzenie składu podatkowego (w tym zakresie polecamy naszą publikację Jak założyć skład podatkowy).
Jednocześnie jednak odpowiednie przygotowanie procesu produkcyjnego i dystrybucyjnego oraz wprowadzenie procedur zarządzania ryzykiem mogą sprawić, że działalność związana z alkoholem etylowym będzie przejrzysta i bezpieczna. W razie potrzeby, pozostajemy do Państwa pełnej dyspozycji i zachęcamy do kontaktu.
CZYTAJ TAKŻE: Przewodnik praktyczny: Jak uzyskać zezwolenie na prowadzenie składu podatkowego?
AUTOR WPISU
E: szymon.chyra@pl.Andersen.com
T: +48 881 823 182