Nowe prawo własności przemysłowej – rządowe zapowiedzi
Na stronie Kancelarii Prezesa Rady Ministrów w wykazie prac legislacyjnych zaplanowanych na IV kwartał 2021 r. pojawiła się informacja o zamiarze uchylenia dotychczas obowiązującej ustawy z dnia 30 czerwca 2000 r. – Prawo własności przemysłowej (Dz. U. z 2021 r. poz. 324) i zastąpienia ją nową.
Dlaczego zmiany?
Jako przyczynę wprowadzenia zmian podano:
- nieczytelność ustawy dla użytków systemu ochrony własności przemysłowej w wyniku jej ponad 20-krotnych nowelizacji, co w konsekwencji rodzi wątpliwości interpretacyjne i niepewność prawa;
- oraz nadmierny formalizm w zakresie uzyskiwania i utrzymywania ochrony na przedmioty własności przemysłowej.
Można się zgodzić, że obecny system administracyjnej procedury udzielania ochrony na wytwory własności intelektualnej jest bardzo sformalizowany. Obowiązująca procedura administracyjna udzielania ochrony jest długa, wymaga wielu dokumentów, a wyznaczone okresy na wniesienie sprzeciwu wywołują niezrozumienie wśród żądających ochrony, dlaczego procedura trwa tak długo. Ponadto, po uzyskaniu warunkowej decyzji pozytywnej, niejednokrotnie nie uzyskują ochrony, wskutek nie złożenia opłaty za okres ochronny – żyjąc w przeświadczeniu, że ich prawo jest chronione, bo przecież uzyskali pozytywną decyzję.
Wielu przedsiębiorców zgłasza również, że bardzo często z uwagi na zbyt wysokie opłaty, nie chronią swoich wytworów, bądź chronili jedynie ich niewielką część.
Podstawowe założenia zmian
Jak czytamy w wykazie prac legislacyjnych projektowane „rozwiązanie stanowi rozwiązanie horyzontalne zwiększające innowacyjność gospodarki, wpisujące się w ustalone w Strategii na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju cele, pośród których jest m. in. zapewnienie optymalnego wykorzystania kapitału intelektualnego znajdującego się w posiadaniu Polaków w kraju i za granicą. Ujednolicenie i unowocześnienie całego prawa własności przemysłowej doprowadzi również do wzmocnienia otoczenia prawo-instytucjonalnego innowacyjnych przedsiębiorstw i ustanowi wydajny i skuteczny system ochrony praw własności przemysłowej”.
Szczegółowe rozwiązania
Wśród proponowanych rozwiązań przewidziano m.in.:
- w odniesieniu do wynalazków – wprowadzenie instytucji wstępnego zgłoszenia wynalazku oraz skonsolidowanie przepisów krajowych i unijnych (patent europejski) w jednym akcie prawnym;
- w zakresie wzorów użytkowych – usprawnienie postępowania poprzez zastąpienie obecnego systemu badawczego system rejestrowym, przy maksymalnym zapewnieniu pewności obrotu. W ocenie projektodawców pozwoli to na szybsze rozpatrywanie zgłoszeń i skrócenie tego czasu ze średnio 24 miesięcy do ok. 12 miesięcy;
- w zakresie wzorów przemysłowych – dokonanie ujednolicenia definicji oraz warunków rejestracji z dyrektywą 98/17/WE PE i Rady z 13.10.1998 r. w sprawie prawnej ochrony wzorów;
- w odniesieniu do znaków towarowych – zastąpienie instytucji sprzeciwu instytucją opozycji oraz skrócenie okresu na jej wniesienie do 2 miesięcy od daty publikacji informacji o zgłoszeniu, rezygnację z obligatoryjnego 2-miesięcznego okresu ugodowego dla stron, a także zniesienie instytucji wspólnego prawa ochronnego;
- w odniesieniu do oznaczeń geograficznych „nierolnych” – wprowadzenie szczególnej nowej procedury rejestracji, która ma skuteczniej chronić krajowe wyroby rzemieślnicze.
Ochrona know-how i tajemnicy przedsiębiorstwa
Jednym z najistotniejszy zmian pozostaje nowa instytucja tzw. depozytu, chroniąca przed bezprawnym pozyskiwaniem informacji, będących wytworami własności intelektualnej. Instytucja ta ma powstać na bazie rozwiązań przewidzianych w dyrektywie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/943 z 8 czerwca 2016 r. w sprawie ochrony niejawnego know-how i niejawnych informacji handlowych (tajemnic przedsiębiorstwa) przed ich bezprawnym pozyskiwaniem, wykorzystywaniem i ujawnianiem. Jak wskazano w opracowaniu „depozyt, zawierający informacje techniczne i technologiczne stanowiące tajemnicę przedsiębiorstwa, może ułatwić przeprowadzenie dowodu na okoliczności pierwszeństwa istnienia informacji stanowiącej tajemnicę przedsiębiorstwa i na okoliczność przedmiotu tej informacji, bez ich bezprawnego ujawnienia”.
Będzie taniej
Ponadto, projekt ma przewidywać rezygnację z wielości pobieranych opłat na rzecz ich konsolidacji oraz z obowiązującego dotychczas sposobu wydawania decyzji o udzieleniu prawa wyłącznego pod warunkiem uiszczenia opłaty za ochronę. Przewidziano również nowe rozwiązanie, zgodnie z którym w przypadku dokonania w okresie 3 miesięcy zgłoszenia co najmniej trzech różnych przedmiotów własności przemysłowej, opłata za zgłoszenie każdego z nich może zostać obniżona o 30%.
Pozostaje oczekiwać na ostateczny kształt projektu ustawy.
AUTOR WPISU
E: klaudia.raczek@pl.Andersen.com
T: +48 32 731 68 96