Opłata cukrowa od stycznia 2021 r.?
O tzw. podatku cukrowym zrobiło się głośno na początku tego roku. 14 lutego 2020 r. Sejm uchwalił ustawę o zmianie niektórych ustaw w związku z promocją prozdrowotnych wyborów konsumentów, wprowadzającą opłaty: cukrową oraz od „małpek”. W uzasadnieniu ustawy wskazano, że głównym celem wprowadzenia opłaty jest promowanie prozdrowotnych wyborów żywieniowych oraz poprawa jakości diety przez ograniczenie spożycia słodkich napojów.
Ustawa miała wejść w życie w lipcu 2020 r, jednak ze względu na załamanie się gospodarki, związane z pandemią wirusa SARS-CoV-2 oraz protesty przedsiębiorców, którzy wskazywali, że wprowadzenie opłaty skutkować będzie osłabieniem konkurencyjności polskich sadowników, rolników i przetwórców cukrowych i nakładaniem dodatkowych kosztów de facto na konsumenta, w kwietniu 2020 r. ustawa została zdjęta z porządku obrad.
Antykryzysowy podatek
Niespodziewanie, 24 lipca 2020 r. Sejm w ramach projektu nowej ustawy antycovidowej (tj. ustawy z 24 lipca 2020 r. o zmianie niektórych ustaw w celu zapewnienia funkcjonowania ochrony zdrowia w związku z epidemią COVID-19 oraz po jej ustaniu), znowelizował nieuchwaloną ustawę o podatku cukrowym, wprowadzając nowy termin jej wejścia w życie, tj. od 1 stycznia 2021 r.
Od 28 lipca 2020 r. ustawa antycovidowa znajduje się w Senacie i jest duże prawdopodobieństwo, że w perspektywie najbliższych tygodni zostanie uchwalona bez większych poprawek. Jeżeli ustawa antycovidowa wejdzie w życie w obecnej formie, opłata cukrowa zacznie obowiązywać już od 1 stycznia 2021 r.
Podatek cukrowy – co to takiego?
Opłata cukrowa (tzw. sugar tax) została przewidziana w art. 7 ust. 2 projektu ustawy o podatku cukrowym. Opłacie tej podlega sprzedaż napojów z dodatkiem cukrów oraz substancji słodzących (np. ksylitol, sorbitol, aspartam), a także kofeiny lub tauryny.
Kto zapłaci podatek od cukru?
Według projektu ustawy podatek cukrowy będą musieli zapłacić przede wszystkim producenci oraz podmioty nabywające napoje z zagranicy, zarówno z Państw Członkowskich, jak i krajów spoza UE, którzy prowadzą sprzedaż tych napojów lub sprzedają je do punktów sprzedaży detalicznej, a także zamawiający, jeżeli przedmiotem ich umowy z producentem jest także receptura napoju objętego opłatą.
Opłatę od wszystkich sprzedanych napojów słodzonych zapłacą również podmioty, które sprzedają te napoje sklepom prowadzącym sprzedaż zarówno detaliczną, jak i hurtową.
Ile wynosi opłata?
Napoje, w których składzie znajduje się co najmniej jedna z substancji wskazanych powyżej, z wyłączeniem substancji występujących w nich naturalnie, podlegają opłacie cukrowej w wysokości 0,5 zł (za zawartość cukrów w ilości równej lub mniejszej niż 5 g w 100 ml napoju, lub za zawartość w jakiejkolwiek ilości co najmniej jednej substancji słodzącej) oraz dodatkowo 0,05 zł za każdy gram cukrów powyżej 5 g w 100 ml napoju – w przeliczeniu na litr napoju. Maksymalna wysokość opłaty wynosi 1,2 zł w przeliczeniu na 1 litr napoju.
Podatek cukrowy podatnicy będą zobowiązani obliczać i wpłacać do 25. dnia miesiąca następującego po miesiącu, którego dotyczy informacja, na rachunek naczelnika urzędu skarbowego właściwego ze względu na miejsce zamieszkania albo siedzibę podmiotu obowiązanego do zapłaty podatku, na podstawie informacji składanej w postaci elektronicznej opatrzonej podpisem kwalifikowanym, o której mowa w art. 12g ustawy o podatku cukrowym.
Opłacie nie podlega wprowadzenie na rynek krajowy napojów:
- będących wyrobami medycznymi,
- będących suplementami diety,
- będących żywnością specjalnego przeznaczenia medycznego, preparatami do początkowego żywienia niemowląt, preparatami do dalszego żywienia niemowląt,
- będących wyrobami akcyzowymi,
- w których udział masowy soku owocowego, warzywnego lub owocowo-warzywnego wynosi nie mniej niż 20% składu surowcowego oraz zawartość cukrów jest mniejsza lub równa 5 g w przeliczeniu na 100 ml napoju,
- będących roztworami węglowodanowo-elektrolitowymi, w których zawartość cukrów jest mniejsza lub równa 5 g w przeliczeniu na 100 ml napoju,
- będących wyrobami, w których na pierwszym miejscu w wykazie składników znajduje się mleko albo jego przetwory, niezależnie od ich sklasyfikowania w Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług.
Uzdrowienie Polaków, czy uzdrowienie budżetu?
Cel wprowadzenia opłaty cukrowej przynajmniej na papierze jest szczytny – znaczne zwiększenie cen napojów słodzonych, ma skutkować nakłonieniem Polaków do sięgania po zdrowsze alternatywy – wodę i naturalne soki 100%. Dodatkowo oszacowano, że wpływy do budżetu w związku z podatkiem cukrowym wyniosą ok. 2 mld złotych.
Czy podatek spełni swoją rolę, nie wiadomo. Podobne daniny obowiązywały już w innych krajach Europejskich, takich jak Dania, Finlandia, Wielka Brytania i Węgry – i jak donosi Polska Federacja Producentów Żywności, wbrew oczekiwaniom dodatkowa opłata nie przełożyła się na mniejszą konsumpcję cukru i nie miała efektu zdrowotnego. W Danii podatek ten został zniesiony w 2014 r., a w Finlandii ograniczony w 2017 roku. Jak będzie w Polsce, przekonamy się z czasem.
AUTOR WPISU
E: kinga.rabeda@pl.Andersen.com
T: +48 32 731 68 95
Jak rozumieć treść artykułu, w której mowa, że opłatę „cukrową” zapłacą wszyscy producenci, podmioty nabywające napoje z zagranicy, zamawiający u producenta napoje a także wszyscy sprzedający zarówno sklepom detalicznym jak i hurtowym ? Czy podmiot będący dystrybutorem zapłaci opłatę dwa razy tj. kupując od producenta napoje już z naliczoną opłatą oraz sprzedając sklepom detalicznym i hurtowym oraz czy w związku z tym będzie obowiązany do zapłaty i złożenia informacji o wysokości tej opłaty ? Chyba jednak ustawodawcy nie chodzi o taką konstrukcje naliczania opłaty. Poza tym co z stanami zapasów magazynowych na 31.12.2020 napojów kupionych w 2020 roku i czy one tez będą podlegały opłacie „cukrowej” ? Jest dużo niejasności, których powyższy artykuł nie wyjaśnia. Proszę o uzupełnienie artykułu o takie kwestie.