Kto może zostać zarządcą sukcesyjnym? Kluczowe informacje dla przedsiębiorców
Kto może pełnić funkcję zarządcy sukcesyjnego?
Zarządcą sukcesyjnym może być każda osoba fizyczna posiadająca pełną zdolność do czynności prawnych, za wyjątkiem osoby, wobec której prawomocnie orzeczono:
- zakaz prowadzenia działalności gospodarczej,
- środek karny lub zabezpieczający w formie zakazu prowadzenia działalności gospodarczej obejmujący działalność gospodarczą wykonywaną przez przedsiębiorcę lub działalność gospodarczą w zakresie zarządu majątkiem.
Zarządcą sukcesyjnym nie może być osoba prawna, na przykład spółka z ograniczoną odpowiedzialnością.
Funkcję zarządcy sukcesyjnego może pełnić tylko jedna osoba (nie może być dwóch zarządców sukcesyjnych równocześnie). Natomiast przedsiębiorca ma możliwość wyznaczenia „rezerwowego” zarządcy, który obejmie tę funkcję, jeśli pierwotnie powołany zarządca zrezygnuje lub nie będzie mógł jej pełnić.
Sposób powołania zarządcy sukcesyjnego
Przedsiębiorca może ustanowić zarządcę sukcesyjnego, albo zastrzec, że z chwilą jego śmierci wskazany prokurent stanie się zarządcą sukcesyjnym.
Ustanowienie albo zastrzeżenie wymaga zgłoszenia tego faktu do CEIDG. Dodatkowo, powołana osoba musi wyrazić zgodę w tym zakresie. Do powołania zarządcy sukcesyjnego potrzebne jest:
- pisemne oświadczenie o powołaniu zarządcy sukcesyjnego
- pisemna zgoda zarządcy na pełnienie tej funkcji
- zgłoszenie (wpis) zarządcy do CEIDG.
Przepisy umożliwiają ustanowienie zarządcy sukcesyjnego również po śmierci przedsiębiorcy. Zarządcę sukcesyjnego można powołać, w ciągu dwóch miesięcy od dnia śmierci przedsiębiorcy. Powołania może dokonać:
- małżonek przedsiębiorcy, któremu przysługuje udział w przedsiębiorstwie w spadku
- spadkobierca ustawowy przedsiębiorcy, który przyjął spadek
- spadkobierca testamentowy przedsiębiorcy, który przyjął spadek
- zapisobierca windykacyjny, który przyjął zapis windykacyjny, jeżeli zgodnie z ogłoszonym testamentem przysługuje mu udział w przedsiębiorstwie w spadku.
Do powołania zarządcy sukcesyjnego przez małżonka przedsiębiorcy lub przez spadkobiercę ustawowego przedsiębiorcy, wymagana jest zgoda osób, którym łącznie przysługuje udział w przedsiębiorstwie w spadku większy niż 85/100.
Złożenia przez osobę uprawnioną do przedsiębiorstwa w spadku oświadczenia o powołaniu zarządcy sukcesyjnego, wyrażenia zgody przez inne osoby uprawnione do przedsiębiorstwa w spadku, których udział (wraz z powołującym) w tym przedsiębiorstwie przekracza 85/100, złożenia stosownych oświadczeń, w tym o wyrażeniu zgody na powołanie, przez powoływanego zarządcę sukcesyjnego wymagają formy aktu notarialnego. W dalszej kolejności notariusz sporządza tzw. akt powołania zarządcy sukcesyjnego i zgłasza dokonane powołanie do CEIDG. Zarządca pełni funkcję od momentu dokonania wpisu do CEIDG.
Rezygnacja i odwołanie zarządcy sukcesyjnego
Zarządca sukcesyjny przestaje pełnić swoją funkcję między innymi w przypadku jego śmierci, rezygnacji lub odwołania go z funkcji, a także z dniem ograniczenia lub utraty zdolności do czynności prawnych.
Zarządca sukcesyjny może w każdym momencie sam zrezygnować z pełnionej funkcji:
- za życia przedsiębiorcy – składając przedsiębiorcy rezygnację w formie pisemnej pod rygorem nieważności
- po śmierci przedsiębiorcy – składając rezygnację w formie aktu notarialnego. Notariusz zgłasza rezygnację niezwłocznie do CEIDG.
Po rezygnacji, zarządca sukcesyjny wykonuje swoje obowiązki jeszcze przez 2 tygodnie, chyba, że został w tym czasie powołany nowy zarządca.
Zarządcę sukcesyjnego można w każdej chwili odwołać. Trzeba mu przedstawić oświadczenie w formie pisemnej i zgłosić jego odwołanie do CEIDG, najpóźniej w następnym dniu roboczym po odwołaniu.
Odwołanie zarządcy sukcesyjnego po śmierci przedsiębiorcy wymaga zgody osób posiadających więcej niż 1/2 udziału w przedsiębiorstwie w spadku. W takim przypadku uprawnienie do powołania kolejnego zarządcy sukcesyjnego wygasa z upływem miesiąca od dnia, w którym poprzedni zarządca sukcesyjny został wykreślony z CEIDG.
Ważne! Przedsiębiorca powinien zgłaszać do CEIDG wszelkie przypadki zmiany danych dotyczących zarządcy sukcesyjnego, nie później niż następnego dnia roboczego po zaistnieniu danej zmiany.
AUTORZY WPISU
E: adriana.wydzialkiewicz@pl.Andersen.com
T: +48 881 823 185
E: mateusz.hehnel@pl.Andersen.com
T: +48 32 731 68 65