Minister Finansów wypowiedział się w sprawie kosztów twórców
Minister Finansów w dniu 15 września 2020 r. wydał długo wyczekiwaną interpretację ogólną w sprawie zasad stosowania 50% kosztów uzyskania przychodu z tytułu rozporządzania prawami autorskimi lub korzystania z praw autorskich przez twórców. Interpretacja określa kiedy i pod jakimi warunkami istnieje możliwość uznania wynagrodzenia za honorarium autorskie, w stosunku do którego znajdują zastosowanie podwyższone koszty podatkowe.
Kiedy honorarium, a kiedy tylko wynagrodzenie za pracę
Interpretacja ogólna wskazuje 3 takie warunki: :
- powstanie utworu będącego przedmiotem prawa autorskiego, w ramach wykonywanych obowiązków pracowniczych,
- posiadanie przez pracodawcę dowodu potwierdzającego stworzenie przez pracownika utworu (wystarczy oświadczenie pracodawcy i pracownika, że wykonana została praca twórcza, w ramach której powstał określony utwór),
- wyraźne wyodrębnienie honorarium autorskiego od innych składników wynagrodzenia pracownika-twórcy (np. w umowie o pracę).
Co istotne, w przypadku pracowników tworzących programy komputerowe, prawa autorskie co do zasady przechodzą automatycznie na pracodawcę. Powoduje to, że nie dochodzi przez pracownika do rozporządzania tymi prawami, a zatem nie można uznać części wypłacanego wynagrodzenia za honorarium, które stanowi wynagrodzenie za przeniesienie praw autorskich. Oczywiście ustawowe zasady przechodzenia praw autorskich do programów komputerowych można zmienić w umowach o pracę w taki sposób, że do przejścia tych praw na pracodawcę będzie wymagane ich przeniesienie przez pracownika.
Wypłata honorarium – także zaliczkowa
Minister Finansów wskazał, że wynagrodzenie w formie honorarium może zostać wypłacone jeszcze zanim dojdzie do powstania utworu. Powoduje to, że podwyższone koszty uzyskania przychodu mogą być stosowane także w miesiącach, w których pracownik nie wykonuje pracy np. przebywa na urlopie lub zwolnieniu chorobowym. Istotne jest jednak właściwe ustalenie zasad i warunków wypłaty zaliczki na honorarium w umowie o pracę/regulaminach wynagradzania – zaliczka może zostać wypłacona tylko na honorarium za konkretny utwór.
Zasady ustalania wysokości honorarium
Minister Finansów odwołując się do orzecznictwa sądów administracyjnych wskazał, że:
- ustalenie wysokości honorarium leży w zakresie swobody kontraktowania,
- niewystarczające jest jednak procentowe określenie w umowie o pracę czasu przeznaczanego na pracę twórczą lub ustalenie go na podstawie ewidencji czasu pracy. Z takiego sposobu wyodrębnienia honorarium nie wynika, czy jakikolwiek utwór powstał. Zatem istotne jest powiązanie czasu pracy z konkretnym utworem, który powstał lub ma powstać.
Wynika z tego, że dany utwór może być wyceniany wg wartości czasu pracownika, poświęconego na jego stworzenie. Pracodawcy nie muszą zatem silić się na wymyślanie skomplikowanej metodologii wyceniania utworów. Nie jest jednak dopuszczalne ustalenie procentowej części wynagrodzenia za przeniesienie praw autorskich na podstawie czasu pracy spędzanego na działalności twórczej, bez powiązania tej pracy z konkretnym utworem (np. 90% czasu pracy to czas spędzony na pracę twórczą, zatem 90% wynagrodzenia to wynagrodzenie za przeniesienie autorskich praw majątkowych). Przy ustalaniu procentowych składników wynagrodzenia (honorarium za pracę twórczą oraz wynagrodzenie zasadnicze) pamiętać należy, iż wynagrodzenie za przeniesienie praw autorskich nie stanowi składnika wynagrodzenia minimalnego. W konsekwencji, uzgadniając z pracownikiem-twórcą wysokość wynagrodzenia zasadniczego oraz wynagrodzenia za przeniesienie praw autorskich, pracodawca powinien uwzględnić przepisy o wynagrodzeniu minimalnym.
Jaki wpływ na działania pracodawców i pracowników ma wydanie interpretacji ogólnej?
Wydanie interpretacji ogólnej oznacza, że w sprawach, do których znajduje ona zastosowanie organy podatkowe nie będą już wydawać interpretacji indywidualnych.
Zatem każdy podmiot stosujący do wypłacanego wynagrodzenia podwyższone koszty uzyskania przychodu powinien zweryfikować, czy zasady ustalania wynagrodzenia za prawa autorskie są zgodne z podejściem prezentowanym przez Ministra Finansów (o ile nie posiada własnej interpretacji indywidualnej w omawianej sprawie). W razie jakichkolwiek niezgodności wymagane będzie ich dopasowanie.
Tymczasem podmioty dopiero planujące wprowadzenie podwyższonych kosztów uzyskania przychodów, powinny przygotować dokumenty i procedury w zakresie identyfikowania utworów i ustalania ich wartości zgodnie z wytycznymi zawartymi w interpretacji ogólnej.
KONTAKT
E: elzbieta.lis@pl.Andersen.com
T: +48 32 731 68 58
M: +48 664 948 038
E: monika.winnik@pl.Andersen.com
T: +48 22 690 08 62
M: +48 669 486 444
E: elzbieta.stawarczyk@pl.Andersen.com
T: +48 668 690 919