Na celowniku fiskusa. Część II Kontrola podatkowa
W kolejnym wpisie w ramach naszego cyklu „Na celowniku fiskusa – praktyczny poradnik dla przedsiębiorców” przyjrzymy się tematyce kontroli podatkowej.
Kontrola podatkowa to dla wielu przedsiębiorców jedna z bardziej stresujących sytuacji w relacjach z urzędem skarbowym. Warto wiedzieć, że nie zawsze musi ona oznaczać problemy – często chodzi jedynie o formalne sprawdzenie poprawności rozliczeń. Dobrze przygotowany podatnik może przejść kontrolę spokojnie i bez niepotrzebnego stresu.
Jaki jest cel kontroli podatkowej?
Kontrola podatkowa ma przede wszystkim na celu:
- zweryfikowanie, czy podatnik prawidłowo wywiązuje się ze swoich obowiązków podatkowych,
- sprawdzenie zgodności deklaracji z rzeczywistością (np. porównanie przychodów, kosztów, ewidencji VAT, itp.),
- wykrycie ewentualnych nieprawidłowości, które mogą prowadzić do powstania zaległości podatkowych lub nadużyć.
W przeciwieństwie do czynności sprawdzających, które najczęściej ją poprzedzają, kontrola podatkowa ma charakter oficjalny – jest bardziej sformalizowana i szczegółowa oraz dotyczy szerszego zakresu niż czynności sprawdzające.
Jak rozpoczyna się kontrola podatkowa i na czym polega?
- Zawiadomienie o zamiarze wszczęcia kontroli – urząd skarbowy zazwyczaj wysyła pismo informujące o planowanej kontroli (choć są wyjątki, np. gdy istnieje podejrzenie popełnienia przestępstwa skarbowego).
- Upoważnienie do kontroli – kontrolerzy muszą je okazać przy rozpoczęciu czynności w siedzibie firmy lub miejscu prowadzenia działalności.
- Przebieg kontroli – kontrolerzy mogą m.in.:
- przeglądać księgi rachunkowe, ewidencje, faktury i umowy,
- porównywać dane z deklaracji z dokumentami źródłowymi,
- przesłuchiwać pracowników,
- dokonywać oględzin w miejscu prowadzenia działalności.
- Protokół kontroli – po zakończeniu sporządzany jest dokument, który opisuje ustalenia. Podatnik ma prawo zgłosić zastrzeżenia i uwagi w określonym terminie. Jest to kluczowy moment, aby przedstawić własne stanowisko i dowody, które mogą wpłynąć na dalszą postawę organu i jego ostateczne rozstrzygnięcie.
Uprawnienia podatnika przed oraz po kontroli podatkowej – prawdo do korekty
Co do zasady, przepisy Ordynacji podatkowej nie przewidują regulacji dotyczącej możliwości skorygowania rozliczeń przed wszczęciem kontroli (a po otrzymaniu zawiadomienia o zamiarze wszczęcia kontroli), ale nie wprowadzają również takiego zakazu. Zatem, co do zasady możliwe jest dokonanie korekty w okresie 7 dni od dnia doręczenia zawiadomienia o wszczęciu kontroli (okres 7 dni wynika z faktu, że kontrola podatkowa nie może zostać wszczęta wcześniej niż po upływie 7 dni od dnia doręczenia zawiadomienia o zamiarze wszczęcia kontroli).
- W przypadku złożenia zastrzeżeń do protokołu kontroli oraz upływie terminu na ich rozpatrzenie (organ ma na to co do zasady 14 dni), podatnik jest uprawniony do dokonania korekty – brak regulacji w zakresie terminu korekty.
Na co zwrócić uwagę podczas kontroli podatkowej?
- Weryfikacja upoważnienia kontrolerów – należy się upewnić, że dokument zawiera nasze dane, zakres oraz cel kontroli oraz dane urzędników.
- Przygotowanie dokumentów z wyprzedzeniem – po otrzymaniu zawiadomienia warto przygotować pełne księgi, faktury, umowy i potwierdzenia przelewów. Braki mogą niepotrzebnie przedłużyć kontrolę.
- Korzystanie ze swoich praw – kontrolowany ma prawo być obecny przy czynnościach, zgłaszać uwagi, a także korzystać z pomocy doradcy podatkowego.
- Współpraca z kontrolerami – rzeczowa i spokojna postawa wobec organów ułatwia przebieg kontroli i buduje lepsze relacje z urzędem.
- Weryfikacja protokołu kontroli – przed podpisaniem należy się upewnić, że wszystkie ustalenia są zgodne ze stanem faktycznym. W razie stwierdzenia nieprawidłowości, należy zgłosić zastrzeżenia.
- Zachowanie kopii wszystkich dokumentów przekazywanych urzędowi – jest to istotne dla bezpieczeństwa i ewentualnej obrony w razie sporu z urzędem.
Kontrola podatkowa to bardziej szczegółowa procedura niż czynności sprawdzające. Nie należy jej bagatelizować, ale też nie trzeba się jej obawiać, w przypadku prowadzenia rzetelnej dokumentacji i znajomości swoich praw. Odpowiednie przygotowanie i dobra organizacja stanowią klucz do spokojnego przejścia przez kontrolę. Na tym etapie warto również zwrócić się o wsparcie doradcy podatkowego.
Jeżeli mają Państwo pytania związane z kontrolą podatkową lub innymi formami weryfikacji podatników przez organy skarbowe, zachęcamy do kontaktu z naszym Zespołem Tax Litigation.
AUTORZY WPISU
E: magdalena.keska-nowicka@pl.Andersen.com
T: +48 570 287 267
E: mikolaj.gawor@pl.andersen.com
T: 881823172