Rewolucyjne zmiany w Ordynacji podatkowej!
W dniu 28 marca 2025 r. opublikowany został projekt nowelizacji Ordynacji podatkowej oraz innych ustaw podatkowych. Proponowane zmiany mają charakter systemowy – obejmują przepisy dotyczące przedawnienia, umorzeń i egzekucji, ale również fundamentalne zmiany w raportowaniu MDR oraz działaniach organów podatkowych.
Lista proponowanych zmian jest długa i dotyka wielu ustaw, jednak dla Państwa wygody przygotowaliśmy podsumowanie, które przybliży najważniejsze projektowane zmiany:
Przedawnienie i zobowiązania podatkowe:
- Doprecyzowanie, kiedy termin ulega wydłużeniu, gdy jego koniec przypada na sobotę lub dzień wolny od pracy – zmiana ta dotykać może w szczególności sytuacji, gdy zobowiązanie przedawnia się w sobotę. W takiej sytuacji zobowiązanie przedawni się i organ nie będzie mógł podjąć w poniedziałek działań mających na celu jego wydłużenia.
- Uchylenie art. 70 § 8 O.p., który przewidywał „wieczne życie” zobowiązań podatkowych zabezpieczonych hipoteką lub zastawem skarbowym. Zamiast tego proponuje się zasadę przerwania biegu terminu przedawnienia na moment ustanowienia takiego zabezpieczenia – po jego dokonaniu termin będzie biegł na nowo. To oznacza, że podatnicy nie będą już objęci ryzykiem egzekucji np. po 20 latach od powstania zobowiązania – co do tej pory faktycznie miało miejsce.
- Nowa przesłanka zawieszenia przedawnienia – złożenie wniosku o sprostowanie lub uzupełnienie decyzji. Zmiana ma na celu ograniczenie uruchamiania postępowań w przedmiocie sprostowań lub uzupełnień decyzji w celu wyczerpywania biegu terminu przedawnienia zobowiązań podatkowych.
- Nowe reguły w nieujawnionych źródłach przychodów – termin przedawnienia w przypadku zobowiązań wynikających z tzw. nieujawnionych źródeł przychodów będzie liczony od końca roku następującego po roku powstania obowiązku podatkowego. To zmiana mająca urealnić działania organów skarbowych, które często dopiero po czasie identyfikują takie przychody. Ma to również zapobiec przedawnieniu zobowiązania, zanim urząd zdąży wydać decyzję.
- Ograniczenie przesłanki zawieszającej bieg terminu przedawnienia – mają nią być objęte tylko najcięższe przestępstwa skarbowe (karuzele VAT, fałszywe faktury, wielomilionowe uszczuplenia).
Umorzenia i korekty:
- Możliwość umorzenia podatku przed jego wymagalnością – np. od razu po doręczeniu decyzji (podatek od nieruchomości). To może mieć praktyczne znaczenie np. w przypadku podatku od nieruchomości, ale również zaliczek na PIT lub CIT, których płatność następuje cyklicznie. Zmiana zwiększa elastyczność systemu i może ograniczyć spiralę zadłużenia u podatników w trudnej sytuacji finansowej.
- Zniesienie obowiązku składania wniosku o nadpłatę – Znika obowiązek odrębnego wnioskowania o stwierdzenie nadpłaty po złożeniu korekty deklaracji. Organ będzie zobowiązany do zwrotu nadpłaty z urzędu, jeżeli z korekty jednoznacznie wynika, że podatek został nadpłacony.
- Zwiększenie progu zapłaty podatku przez osobę trzecią – Obecnie podmiot trzeci inny niż małżonek podatnika, jego zstępni i wstępni, pasierb, rodzeństwo, ojczym, macocha, aktualny właściciel przedmiotu hipoteki przymusowej lub zastawu skarbowego może zapłacić podatek za tego podatnika tylko do wysokości 1 000 zł. Planuje się jednak podniesienie tego limitu do 5 000 zł.
Raportowanie MDR – nowa architektura systemu:
- Zakaz interpretacji indywidualnych w zakresie MDR – brak będzie możliwości wydawania interpretacji indywidualnych w tym zakresie przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej, gdyż kwalifikację schematów przejmuje w pełni Szef KAS.
- Nowe obowiązki promotorów i korzystających – Dostosowano, zgodnie z orzeczeniem TSUE (C-694/20), kwestię raportowania MDR przez doradców podatkowych, adwokatów i radców prawnych. Po ich stronie pozostanie jednak obowiązek poinformowania korzystającego, że musi sam dokonać zgłoszenia. Dodatkowo definicja „wspomagającego” zostaje wyeliminowana zaś sam system uprości się do relacji promotor–korzystający.
- Likwidacja MDR-2 i MDR-3 raz w roku – Zlikwidowany zostaje obowiązek składania MDR-2, czyli zawiadomienia o przejęciu obowiązku raportowania przez wspomagającego. MDR-3 będzie składany raz do roku, z możliwością wpisania wartości szacunkowej korzyści podatkowej.
- Możliwość uzupełnienia informacji MDR przed i po nadaniu NSP.
Wybrane pozostałe zmiany organizacyjne:
- Doprecyzowanie zasad zwrotów i kolejności zaliczania wpłat – rozstrzyganie kolizji przy układach ratalnych.
- Korekta urzędowa deklaracji – limit zwiększony z 5 000 zł do 10 000 zł.
- Rozszerzenie możliwości działania pełnomocników ogólnych i niezawodowych – proponuje się, aby każdy pełnomocnik ogólny, nie tylko zawodowy, miał możliwość zawiadamiania o zmianie zakresu, odwołaniu lub wypowiedzeniu pełnomocnictwa. Zmiana ma na celu ograniczenie figurowania w Centralnym Rejestrze Pełnomocnictw Ogólnych nieaktualnych informacji.
- Nowe reguły doręczeń – dostosowanie do przepisów o doręczeniach elektronicznych.
Zmiany w KKS i innych ustawach:
- Zmiany w sankcjach w KKS za niewykonywanie obowiązków w zakresie MDR – obniżenie maksymalnej sankcji z 720 do 240 stawek dziennych, nowe penalizacje (za spóźnione MDR-3 i MDR-4), penalizacja nieprzekazywania informacji MDR-4.
- „Uchwały abstrakcyjne” w PPSA – Minister Finansów uzyska uprawnienie do składania wniosków do NSA o wydanie uchwały wyjaśniającej wątpliwości interpretacyjne o charakterze ogólnym. Będzie to narzędzie prewencyjne, mające służyć ujednolicaniu wykładni prawa podatkowego i ograniczaniu sporów systemowych.
- e-Urząd Skarbowy dla szerszej grupy podmiotów w ramach ustawy o KAS – nowe uprawnienia dla jednostek organizacyjnych KAS oraz w kwestii dostępu do danych.
KONTAKT
Aleksandra Kalinowska
Partner, Warszawa
E: aleksandra.kalinowska@pl.Andersen.com
T: +48 22 690 08 70
M: +48 724 440 693
Elżbieta Lis
Partner, Katowice
E: elzbieta.lis@pl.Andersen.com
T: +48 32 731 68 58
M: +48 664 948 038
