Interpretacje ogólne w zakresie podatkowych skutków zmian w umowie leasingu, szkoleń organizowanych przez samorządy zawodowe oraz sprzedaży wierzytelności

15 lutego 2021 r. Minister Finansów wydał trzy interpretacje ogólne w zakresie podatków dochodowych. Interpretacje te dotyczą:

  • zakresu dopuszczalnej modyfikacji postanowień umowy leasingu oraz ustalenia wysokości przychodu po stronie finansującego w przypadku sprzedaży przedmiotu leasingu w trakcie trwania umowy na rzecz osoby trzeciej,
  • opodatkowania PIT uczestnictwa członków samorządu zawodowego w szkoleniach organizowanych przez ten samorząd,
  • zasad ustalania wysokości kosztów uzyskania przychodu przy zbyciu wierzytelności własnych w ramach umowy faktoringu.

Poniżej przedstawiamy krótkie podsumowanie każdej z interpretacji.

Modyfikacja postanowień umowy leasingu oraz ustalenie wysokości przychodu po stronie finansującego w przypadku sprzedaży przedmiotu leasingu w trakcie trwania umowy na rzecz osoby trzeciej

W pierwszej z opublikowanych 15 lutego 2021 r. interpretacji ogólnych Minister Finansów zajął stanowisko w sprawie wykładni sformułowania „inne postanowienia umowy” użytego w art. 17a pkt 2 ustawy o CIT (art. 23a pkt 2 ustawy o PIT). Właściwe rozumienie tego pojęcia jest z kolei niezbędne, aby móc ustalić jaki zakres zmian w umowie leasingu nie ma wpływu na stosowanie art. 17c albo art. 17g ustawy o CIT (art. 23c albo art. 23g ustawy o PIT), regulujących rozliczenie przez finansującego transakcji wykupu przedmiotu umowy leasingu po jej zakończeniu.

W tym kontekście Minister Finansów uznał za nieistotne takie zmiany treści umowy, które nie mają wpływu na jej uznanie za leasing operacyjny lub finansowy (z zastrzeżeniem, że niedopuszczalne jest przekształcenie umowy leasingu jednego rodzaju w drugi). Co więcej, Minister Finansów potwierdził, że taką zmianą nie jest też sama zmiana stron umowy. Z interpretacji wynika zatem, że z punktu widzenia stosowania art. 17c albo art. 17g ustawy o CIT (art. 23c albo art. 23g ustawy o PIT) kluczowe są tylko te zmiany w treści umowy leasingu, które mogą zdecydować o jej klasyfikacji na gruncie ustawy (a zatem głównie minimalny czas jej trwania, fakt zawarcia umowy na czas określony, wysokość sumy ustalonych w umowie leasingu opłat).

W interpretacji Minister Finansów przesądził też o zasadach ustalania przychodu w razie sprzedaży przedmiotu umowy leasingu w czasie jej trwania przez finansującego na rzecz podmiotu innego niż korzystający. Zgodnie z treścią interpretacji, w takim przypadku przychodem finansującego jest wartość wyrażona w cenie określonej w umowie z jednoczesnym zastrzeżeniem, że jeśli cena sprzedaży będzie na poziomie wartości kapitału niespłaconego przez korzystającego, należy przyjąć, że jest zgodna z wartością rynkową.

Opodatkowanie uczestnictwa członków samorządu zawodowego w szkoleniach organizowanych przez ten samorząd

W kolejnej spośród opublikowanych 15 lutego 2021 r. interpretacji ogólnych Minister Finansów przesądził, że członek samorządu zawodowego, uczestnicząc w szkoleniach organizowanych przez ten samorząd, nie otrzymuje nieodpłatnego świadczenia na gruncie PIT.

Odnosząc się do tego zagadnienia, Minister Finansów zauważył, że nieodpłatne świadczenie ma miejsce wówczas, gdy jeden podmiot otrzymuje określoną korzyść nie świadcząc nic w zamian.

Zdaniem Ministra Finansów warunki te nie są spełnione w przypadku członków samorządów zawodowych (lekarzy, położnych, pielęgniarek, prawników itp.). Są oni bowiem obowiązani do wnoszenia okresowych składek z tytułu członkostwa w samorządzie. Wpływy z tych składek są z kolei przeznaczane na pokrycie kosztów statutowej działalności takiego samorządu. Do jego obowiązków należy z kolei prowadzenie szkoleń dla swoich członków.

Oznacza to, że członków samorządu zawodowego i sam samorząd łączy zatem stosunek prawny, a uzyskane w jego ramach korzyści nie mogą być uznane za nieodpłatne świadczenie.

Jak podkreślił Minister Finansów powyższe wnioski pozostają aktualne także wówczas, gdy szkolenie jest prowadzone przez podmiot zewnętrzny, a samorząd zawodowy zwraca jego koszty swoim członkom.

Zasady ustalania wysokości kosztów uzyskania przychodu przy zbyciu wierzytelności własnych w ramach umowy faktoringu

W ostatniej wydanej 15 lutego 2021 r. interpretacji ogólnej Minister Finansów odniósł się do rozbieżności, jakie w orzecznictwie organów podatkowych powstają na tle cesji wierzytelności własnej w ramach umowy faktoringu. W szczególności dotyczyło to sposobu określenia przez podatnika wysokości kosztów uzyskania przychodów.

W wydawanych dotychczas interpretacjach indywidualnych organy podatkowe ograniczały prawo faktorantów do rozpoznania kosztów uzyskania przychodu wskazując, że mogą z niego skorzystać tylko wówczas, gdy ponieśli stratę na transakcji zbycia wierzytelności własnej lub też stwierdzając, że za koszt uzyskania przychodu można uznać jedynie wartość wierzytelności netto.

Rozbieżności te wynikały przede wszystkim z wątpliwości związanych z wykładnią art. 16 ust. 1 pkt 39 ustawy o CIT, wyłączającego możliwość uznania za koszt uzyskania przychodu straty z tytułu odpłatnego zbycia wierzytelności, w tym w sposób określony w art. 12 ust. 1 pkt 7, z wyjątkiem wierzytelności lub jej części, które uprzednio zostały zarachowane jako przychód należny – do wysokości uprzednio zarachowanej jako przychód należny.

W interpretacji ogólnej Minister Finansów przyjął korzystną dla podatników wykładnię przepisu, stwierdzając że faktorant – dokonując zbycia wierzytelności na rzecz faktora za 100% jej wartości nominalnej brutto – do swoich kosztów uzyskania przychodów zaliczyć mógł będzie wartość zbywanej wierzytelności pieniężnej w jej pełnej kwocie uwzględniającej podatek od towarów i usług. Wyłączenie z kosztów uzyskania przychodu dotyczy jedynie „straty”, czyli różnicy pomiędzy wartością „brutto” wierzytelności a kwotą przychodu z tytułu zbycia (cesji) tej wierzytelności.

W podsumowaniu Minister Finansów wskazuje, że w przypadku zbycia wierzytelności własnej w ramach usługi faktoringu, zasady ustalania kosztu uzyskania przychodu należy stosować następująco:

  1. Należy ustalić, czy i w jakiej wysokości poniesiony został koszt w rozumieniu art. 15 ust.1 – co do zasady, jest nim nominalna wartość zbytej wierzytelności w ujęciu brutto.
  2. Należy ustalić, czy powstała strata ze zbycia wierzytelności.
  3. Jeżeli nie powstała strata, to koszt poniesiony stanowi koszt uzyskania przychodu w całości.
  4. Jeżeli powstała strata, a zbyta wierzytelność była zarachowana jako przychód należny, to należy ustalić stosunek straty do tego przychodu.
  5. Jeżeli strata jest wyższa od tego przychodu, to nadwyżka powinna być odjęta od kosztu poniesionego i dopiero jego zmniejszona kwota stanowi koszt uzyskania przychodu.
  6. Jeżeli strata jest niższa albo równa temu przychodowi, to koszt poniesiony stanowi koszt uzyskania przychodu w całości.

***

W przypadku jakichkolwiek pytań lub wątpliwości w zakresie kwestii poruszonych w niniejszej informacji, służymy Państwu pomocą.

KONTAKT

Aleksandra Kalinowska Partner, Warszawa

E: aleksandra.kalinowska@pl.Andersen.com
T: +48 22 690 08 70
M: +48 724 440 693

Elżbieta Lis Partner, Katowice

E: elzbieta.lis@pl.Andersen.com
T: +48 32 731 68 58
M: +48 664 948 038

Zarejestruj się, aby otrzymywać na bieżąco powiadomienia o zmianach w prawie i podatkach, o najistotniejszych nowościach z orzecznictwa oraz o wydarzeniach organizowanych przez Andersen w Polsce.

Aktualności