Czy pracownik na kwarantannie może pracować zdalnie?
Wraz ze zwiększającą się liczbą zakażeń koronawirusem, coraz częściej pracownicy podlegają odosobnieniu. Sytuacja ta może sparaliżować funkcjonowanie zakładu pracy. Z tego względu z punktu widzenia pracodawcy zasadne może być, aby tacy pracownicy wykonywali swoją pracę zdalnie. Czy jest to jednak dopuszczalne w świetle obowiązujących przepisów? Odpowiedzi na to pytanie udzielamy w niniejszym wpisie.
Odosobnienie
Na wstępie należy zaznaczyć, że przepisy o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi rozróżniają dwa podstawowe pojęcia stosowane w przypadku odosobnienia ludzi tj. izolacja i kwarantanna. Zgodnie z definicjami określonymi w tej ustawie:
- izolacją jest „odosobnienie osoby lub grupy osób chorych na chorobę zakaźną albo osoby lub grupy osób podejrzanych o chorobę zakaźną, w celu uniemożliwienia przeniesienia biologicznego czynnika chorobotwórczego na inne osoby”;
- przez kwarantannę należy natomiast rozumieć „odosobnienie osoby zdrowej, która była narażona na zakażenie, w celu zapobieżenia szerzeniu się chorób szczególnie niebezpiecznych i wysoce zakaźnych”.
Zasadnicza różnica polega więc na tym, że izolacja jest stosowana co do zasady wobec osób chorych, zaś kwarantanna – wobec osób zdrowych.
Kwarantanna
Osoba przebywająca w kwarantannie nie ma prawa do swobodnego przemieszczania się. Przepisy o poleceniu pracy zdalnej nie zawierają jednak wyłączeń związanych z odosobnieniem.
Podkreślić warto, że nie każda praca może być wykonywania zdalnie, jak również nie każdej osobie można pracę zdalną polecić. Pracownik musi bowiem dysponować umiejętnościami i możliwościami technicznymi oraz lokalowymi do wykonywania pracy zdalnej. Pracodawca musi zaś co do zasady zapewnić narzędzia i materiały potrzebne do wykonywania pracy zdalnej oraz obsługę logistyczną. Korzystanie z narzędzi i materiałów pracownika jest dopuszczalne wyłącznie pod warunkiem, że umożliwia to poszanowanie i ochronę informacji poufnych i innych tajemnic prawnie chronionych, a także informacji, których ujawnienie mogłoby narazić pracodawcę na szkodę.
Z uwagi na to, że osoba poddana kwarantannie jest zdrowa, w naszej ocenie w świetle obecnych przepisów dopuszczalne jest świadczenie przez nią pracy zdalnej. Nie ma zatem przeszkód, aby taka osoba świadczyła pracę, jeżeli jest zdolna do pracy, a powyższe warunki – spełniane.
Nie sprzeciwiają się powyższemu przepisy o zasiłku chorobowym i wynagrodzeniu chorobowym. W pierwszym przypadku dotyczą one sytuacji niemożności wykonywania pracy w wyniku odpowiedniej decyzji lub wskutek poddania się obowiązkowi kwarantanny, w drugim – niezdolności pracownika do pracy wskutek choroby lub odosobnienia w związku z chorobą zakaźną. Przepisy te w naszej opinii należy rozumieć w ten sposób, że wydanie decyzji, poddanie się obowiązkowi kwarantanny lub odosobnienie w związku z chorobą zakaźną mogą spowodować niezdolność do pracy lub niemożność wykonywania pracy – i w takiej sytuacji pracownikowi przysługuje wynagrodzenie chorobowe bądź zasiłek chorobowy. Jeżeli jednak pomimo ograniczeń w przemieszczaniu pracownik może wykonywać pracę (zdalnie), to wówczas przepisy te nie stoją temu na przeszkodzie, a pracownik wykonujący pracę powinien otrzymać pełne wynagrodzenie.
Izolacja
Jak wskazano wyżej, izolacji podlegają osoby chore. Sama decyzja o nałożeniu izolacji nie jest jednak jednoznacznie zrównana w przepisach prawa z niezdolnością pracownika do pracy. W świetle przepisów o takiej niezdolności świadczy bowiem wystawione przez lekarza zaświadczenie. Polecenie pracy pracownikowi zakażonemu koronawirusem (nawet niewykazującym ciężkich objawów chorobowych) jest jednak wątpliwe w kontekście przepisów bhp, skoro z samej definicji ustawowej mamy do czynienia z osobą chorą.
Co więcej, zgodnie z „Zaleceniami Polskiego Towarzystwa Epidemiologów i Lekarzy Chorób Zakaźnych, Konsultanta Krajowego w dziedzinie chorób zakaźnych i Głównego Inspektora Sanitarnego” osoby zakażone, które nie wymagają hospitalizacji, powinny otrzymać zwolnienie z pracy na przynajmniej 14 dni (z kodem B34.2 lub U07.1). W takiej sytuacji nie będzie żadnej możliwości polecenia pracownikowi wykonywania pracy – będzie on bowiem niezdolny do pracy.
Praca zdalna a kwarantanna
Podsumowując, w naszej ocenie dopuszczalne jest polecenie wykonywania pracy zdalnej pracownikowi poddanemu kwarantannie. Jako osoba zdrowa nie powinno być przeciwskazań do świadczenia przez nią pracy, chyba że wylegitymuje się stosownym zaświadczeniem od lekarza.
W przypadku osób objętych izolacją (chorych), nawet gdyby pracownik nie dysponował odrębnym zwolnieniem lekarskim, polecenie mu wykonywania pracy byłoby ryzykowne. Przepisy nie są w tej materii jednoznaczne, natomiast z uwagi m.in. na ryzyko wypadkowe takie osoby powinny zostać odsunięte od pracy. W tych sytuacjach rekomendujemy zatem polecenie pracownikowi skontaktowania się z lekarzem (jeżeli nie uczynił tego wcześniej), który najprawdopodobniej wystawi pracownikowi zwolnienie lekarskie wprost stwierdzające niezdolność do pracy.
AUTOR WPISU
E: pawel.grzembka@pl.Andersen.com
T: +48 32 731 68 50
Zwykle kwarantanna = L4. Nie spotkałem sie jeszcze z przypadkiem, żeby lekarz nie wystawiał L4. Już nie wspomnająć że na L4 przecież nie ma informacji co nam jest, więc pracodawca tego nie zweryfikuje czy jestesmy zdolni czy nie.